Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, ilkgüz ayında ihracattaki parite kaynaklı kaybın 1,8 bilyon dolara ulaştığını söyledi. Gültepe, kaybın yılbaşından bu yana ise 10 milyar doların konusunda çıktığını belirtti. Ticaret Bakanı Mehmet Muş ise benzeri önceki yılın aynı ayına bakarak yüzdelik 298,3 yükselerek 10 milyar 384 milyon dolar meydanda sunulan dış tecim verilerini muvaffakiyet kendisine nitelendirdi.
TİM, eylül kocaoğlan ihracat verilerini Tecim Bakanı Mehmet Muş’un katılımıyla Trabzon’üstelik açıkladı. Ticaret Bakanı Mehmet Muş, ilkgüz ayına ve yılın üçüncü çeyreğine ait arızi dış tecim verileri ile ait kendisine şöyle konuştu:
“İSTANBUL MUTABAKATI GİBİ ANALIZÖR OLASI BİR GIDA KRİZİNİN ÖNÜNE GEÇMİŞTİR: Avrupa Birliği (KEZ) ülkeleri üzere özellikle yükselen erke fiyatları ve beklenen gaz kıtlığı dolayısıyla sene böylece resesyon ihtimalinin güçlendiği belirtilirken IMF Başkanı kaba geçecek tıpkısı kışın Avrupa’de sosyal huzursuzluklara misil açabileceği uyarısında bulundu. Ekonomide böylesine bati sorunların var olduğu ayrımsız ortamda dünyanın farklı coğrafyalarında tırmanan gerilimler hal üzere teşrikimesai yapmayı güçleştirmekte ve sorunları körüklemektedir. Türkiye olarak, hazar odaklı aut politika ülkemiz doğrultusunda arsıulusal dayanışmaya katkı sağlayan herhangi bir adımı dün olduğu kabilinden bugün birlikte desteklemeye bitmeme edeceğiz. Elhak Karadeniz’in öte kıyısında yaşanan savaşın aynı dakika evvel sona ermesi ve ilkin gıda ve erke güvenliği başlamak üzere toptan ekonomiye etkilerini yeryüzü örgen dökmek üzere 2 aydır başarıyla düzenlenen İstanbul Mutabakatı gibi çözümler olasılı aynı gıda krizinin önüne geçmiştir. Çünkü tahıl koridoru piyasaları sakinleştirmeye ve besin enflasyonunu sınırlamaya apotr olmaktadır.
TÜRKİYE EKONOMİSİ DINAMIK NEMA PERFORMANSINI SÜRDÜRMEKTEDİR: Küresel hazırlık zincirlerinin bibi toparlanamadığı siyasal gerilimler ve savaşların da etkisiyle global enflasyonun zirveye çıktığı ve mütekâmil ekonomilerin sakinlik sinyalleri verdiği böylesi aynı ortamda Türkiye ekonomisi dalli güllü büyüme performansını sürdürmektedir. Gerçekten 2021 yılında yüzde 11,4 ile serencam 50 yılın yer yüksek büyüme hızına ulaşan Türkiye ekonomisi serencam kendisine 2022 yılının ikinci çeyreğinde dahi yüzdelik 7,6 üzere liyakatli tıpkı büyüme oranını kaydetmeyi başarmıştır. Bu dönemde karışık yurtiçi hasıla artışımızın yarısından ilavesi para ve bakım ihracatımızdan gelmiştir. Zımnında ekonomimiz küresel ortamdaki birlik zorluklara karşın kararlı ve sürdürülebilir ilerleyişini sürdürmektedir.
TÜRKİYE İHRACATI 2021 YILINDA YAKALADIĞI BAŞARIYI 2022’NİN İLK 9 AYINDA DAHI SÜRDÜRMÜŞTÜR: Bu yöndeki performansımız tasdik edilmekte olup OECD daha geçtiğimiz hafta yayınladığım hesaplı manzara raporunda ülkemiz üzere 2022 büyüme tahminini yüzde 3,7’den 5,4’e yükseltmiştir. Altın katılımcılar, Türkiye ihracatı 2021 yılında yakaladığı başarıyı 2022 önce 9 ayında de sürdürmüştür. Geride bıraktığımız eylül ayında ihracatımız geçtiğimiz yılın tıpkısı ayına göre yüzdelik 9,2 artışla 22,6 altı milyar dolar olmuştur. Şurası kıvançla inandırmak isterim ki bu cirim ulaştığımız genişlik erdemli eylül kocaoğlan ihracat rakamıdır. Böylelikle 2022 yılının ilk 9 ayının tamamında maaş adına yeryüzü faziletkâr dış satım rakamlarına nail bulunuyoruz.
OCAK- EYLÜL DÖNEMİ İTHALATIMIZIN YAKLAŞIK 3’TE 1 BİRİ ENERJİ İTHALATINDAN KAYNAKLANMAKTADIR: Eylül ayında dış ticaret hacmimiz geçtiğimiz yıla bakarak yüzde 26 oranında artışla 55,6 milyar dolara ulaşmıştır. Erke ve emtia fiyatlarında yaşanan kaba artışın etkisiyle ithalatımız 33 bilyon dolar olmuştur. Karı- ilkgüz dönemi ithalatımızın tahminî 3’te 1 biri enerji ithalatından kaynaklanmaktadır. Mavera yandan serencam dönemde değerli ithalatında ateş parçası yükselişte ithalatımızda yaşanan artım enerjik olmaya başlamıştır. söz konusu artış sülale-eylül döneminde dahi devam etmiş olup toplanmış altın ithalatı tıpkı geçmiş yılın tıpkısı dönemine bakarak yüzde 150 artarak 12,1 milyar dolara ulaşmış durumdadır.
HÜKÜMET OLARAK TAMAM FİRMALARIMIZIN YANINDA BULUNUYOR, ONLARA BINDI VERİYORUZ: Ilkgüz ayında kızıl ve enerji hariç tutulduğunda ihracatın ithalatı istikbal oranı yüzde 100’ün üstüne çıkmaktadır. Hükümet olarak temelden başlayarak tıpkı dünya markası haline gelmelerine büyüklüğünde takatli çok aşamada tekmil firmalarımızın birlikte bulunuyor, onlara bindi veriyoruz. Filvaki kullanılmamış ihracat ve e- dış satım destekleri ve finansman modeliyle aktüel gelişmelere harmoni sağlayan yeni yavru bindi mekanizmalarını sunduğumuz geçtiğimiz hafta gerçekleştirdik.
PRE-FİNANCİNG MODELİYLE DESTEKLERİN ETKİNLİĞİ ARTTIRACAK: Pre-financing modelimizde büyük tıpkı sac ayağı olacaktır. Zira bu menent ile desteklerimizin etkinliğini arttıracak, değme sene destekler için bütçeden ayrılan kaynağı finansman ile eşleştirerek çoğaltan etkisiyle ihracatçımızın hizmetine sunmuş olacağız. Mavera yandan, bakım sektörünün elan dolgunca konuma gelmesini ulaşmak amacıyla millî ve arsıulusal gelişmeleri dikkate aldığımız kapsamlı çalışmalarımız okunabilen sürmektedir. Mecmu 4 karardan oluşan ve geçtiğimiz aylarda kamuoyuyla paylaştığımız hizmet ihracatı destek izlence paketimiz bunlardan yemeden içmeden benzeri tanesidir. Önümüzdeki süreçte attığımız adımlarla bakım ihracatımızı birlikte zihayat biçimde, henüz arka seviyelere taşımaya kararlıyız.
TİCARET DİPLOMASİ FAALİYETLERİMİZ KAPSAMINDA GÖRÜŞMELERİMİZ DEVAM EDİYOR: İhracat ailemiz amacıyla rehber niteliğinde olacak bu çalışmalarımızın yanı sıra gine ihracatçılarımızın önünü fora etmek amacıyla ticari diploması faaliyetlerimize dahi ivinti kesmeden bitmeme ediyoruz. 2 ahit önceki Ukrayna Başbakan Yardımcısı ve Iktisat Bakanı ile çarpışma sonrası Ukrayna’nın baştan inşası, Türk müteahhitlerinin rolü, tahıl koridorunun işleyişi, azade ticaret anlaşmamızın yürürlüğe girmesi amacıyla onaylama süreçleri üzere konuları ele aldık. Tecim diplomatlık faaliyetlerimiz kapsamında gine geçtiğimiz haftalarda imzaladığımız protokoller ile Malezya ve Gürcistan’la var olan erkin ticaret anlaşmalarımızın kapsamını genişlettik. Ayrıca Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde katıldığımız Mürekkep Milel Umumi Oturmuş ve Şanghay teşrikimesai teşkilat zirvesiyle bir nice ülkedeki mevkidaşımız ile düet ziyaret imkanımız ve bu ülkelerle ikili ticari ilişkilerimizi istimara fırsatımız oldu.
BÜYÜK ÖZVERİYİ VE GAYRETLE ÇALIŞMALARINI SÜRDÜREN TAMLIK İHRACATÇILARIMIZA TEŞEKKÜRLERİMİ SUNUYORUM: Sizlerin gayretleriyle geçtiğimiz yıl olduğu kadar 2022 yılında da ihracatın kazançlı büyümemizin temel unsuru olmaya devam edeceğini inanıyorum. Sanayimizi serencam yıllarda gösterdiğimiz atılımı bitmeme ettireceğimizi, ihracatın ve yatırımcıların soğuk bir bunaltıcı olduğu bulunan nema ortamını sürdürülebilir kılacağımıza eminim. Iri özveriyi ve gayretle çalışmalarını sürdüren tam ihracatçılarımıza şahsım ve ülkemiz adına teşekkürlerimi sunuyorum.”
TİM Başkanı Mustafa Gültepe’nin parite kaynaklı kayıplara belen ettiği konuşması satır başlarıyla şöyle:
“KİMYEVİ MADDE İHRACATI İLK SIRADAKİ YERİNİ KORUDU: 22,6 milyar dolarla bilcümle zamanların arz faziletli ilkgüz ayı dış satım performansını gerçekleştirmiş olduk. İhracatımız 9 ayda 188 bilyon doları, 12 ayda ise 252 milyar doları aştı. Sonuç 12 ayın tamamında mahiye dış satım rekorları kırdık. Güzeşte kamer 15 sektörümüz ihracatını artırırken kimyevi maddeler toptan piyasalardaki gelişmelerin de etkisiyle önceki sıradaki yerini korudu. 2,9 bilyon dolarlık dış satım gerçekleştiren kimyevi maddeleri, 2,7 milyar dolarla otomotiv, 1,9 bilyon dolarla amade giyim ve konfeksiyon, 1,7 bilyon dolarla çelik, 1,3 milyar dolarla hayatiyet elektronik sektörü takip etti. Eylülde tahıl, araba ve gözyaşı yemiş sebze mamulleri sektörlerimiz tarihlerinin bildirme erdemli ihracatını gerçekleştirdi. Otomotiv, mobilya ve cevahir sektörlerimizde birlikte özen gelgelli artışlar var. Geçen kamer bin 942 firmamız ihracat ailesine katıldı. söz konusu firmalarımız 114 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi.
GENIŞLIK ÇOK İHRACAT EDEN 5 İL İSTANBUL, KOCAELİ, BURSA, İZMİR VE ANKARA OLDU: 45 ilin ihracatının artırdığı eylülde genişlik çokça dış satım özne ilk 5 mülk İstanbul, Kocaeli, Bursa, İzmir ve Ankara oldu. Sakarya, Çorum, Konya ve Gaziantep’in önemli dış satım artışları yakaladık. Trabzon’un birlikte istikrarını korudu. Trabzon eylülde 84 milyon dolar ihracat gerçekleştirdi. Biz bu fena hâlde şehrimizi avantajlı konumu ve degaje hinterlandı ile Rusya’ya, Kafkaslar’a, Türk Cumhuriyetlerine açılan mehabetli aynı bap olarak görüyoruz. Trabzon cumhuriyetimizin 100. yılında 2 milyar doları hedefleyecek.
EYLÜLDE ARZ ÇOK İHRACAT ALMANYA, KUL VE IRAK’A GERÇEKLEŞTİRİLDİ: Türkiye’nin sunma çokça ihracat yaptığı ilk 3 büyüklük Almanya, MEMLUK ve Irak oldu. Eylülde Suudi Arabistan’a yüzdelik 221, Lübnan’a yüzdelik 102 ve İsviçre’ye yüzdelik 71’lik dış satım artışı oldu. 220 ülkeden 131’inde dış satım arttı. İhracatta kilo başına birim değerdeki artma üstelik devam ediyor. Birim dış satım değerimiz sabık yılın ilkgüz ayına göre yüzdelik 22 artışla 1,62 dolara yükseldi.
PARİTE KAYNAKLI KAYIP 10 MİLYAR DOLARI AŞTI: Yılbaşında 1,15 seviyesinde olan euro-dolar paritesi eylülde 0,96’ya büyüklüğünde geriledi. Bu durumun ihracata huysuz yansıması devam ediyor. İhracattaki parite kaynaklı zayi çabucak eylülde 1,8 bilyon dolara ulaştı. Yılbaşından bu yana ise 10 milyar doları aştı. Bu eleştiri dönemde hele Euro Bölgesi’ne ihracat işleyen firmalarımızın parite riskini göz önünde bulundurarak fiyatlandırma yapmaları önem genişlik ediyor.
TÜRKİYE ENERJİ TEHLIKELI SEKTÖRLERDE GÜVENİLİR TEDARİKÇİ: Öncelikle rapor etmeliyim ki, Sayın Cumhurbaşkanımızın birlikte dediği kadar Türkiye’nin erke güvenliğinde tıpkısı ülkü gözükmüyor. Büro başkanlarımızla yaptığımız toplantılarda, erke krizinin ülkemiz amacıyla olasılı yansımalarını değerlendirdik. Enerji güç sektörlerde Türkiye güvenilir tedarikçi kendisine öne çıkıyor. Özellikle çipo-çelik, çimento, seramik, içki, matbua kadar sektörlerde temenni artışı bekliyoruz. Erke krizi dolayısıyla Avrupa yeşil dönüşümü ikinci plana atmış görünüyor. Ancak önümüzde ‘Yeşil Mutabakat’ gibi iddialı ayrımsız tasavvur bulunuyor. Akse atlatıldıktan sonradan Avrupa bu hedefe çok henüz fazla odaklanacak. Dolayısı ile dış satım ailesi olarak yalnız bugüne değil, yarına üstelik kalkmak durumundayız. Yenilenebilir kaynakların acun cıvıltı üretimindeki payı yüzdelik 28, Türkiye’bile ise yüzde 46 seviyesinde. Bu alanda ülkemizde yatırımlar kolaylıkla bitmeme ediyor. Burada bire bir sair vesile kapısı da yenilenebilir erke üretiminde kullanılan açar-gereçler konusunda müteharrik firmalarımız amacıyla var. Avrupa inkılap sürecini çurlatmak hesabına yavaş tıpkısı finansal gerçek ayıracak. İnanıyorum kim yerel firmalarımız hem milli enerji profilimizin dönüşümünde hem de bu çevirgeç-gereçlerin ihracatında ciddi gösteriş alacak.”
