Nazik Budun Meclisi, Sakarya Meydan Savaşı’nın kazanılmasından sonraları Başkumandan Mustafa Eksiksizlik Vakur’ya, 19 Ilkgüz 1921’üstelik kanunla “Indikatör” (Mareşal) rütbesi ile “Gazi” unvanı verdi.

Mustafa Kemal’e, Milli Mücadele’nin başında, Erzurum’birlikte bulunduğu sırada, kendisini İstanbul’a çağıran Saray ile 8-9 Orak Ayı 1919 gecesi yaptığı lif görüşmesinde, resmi memuriyetine serencam verildiği bildirildi.

Mustafa Eksiksizlik Vakarlı da Harbiye Nezareti’ne ve Hükümdar’a, “resmi vazifesiyle bu arada askeriye mesleğinden çekilme ettiğini” bildiren lif gönderdi. Hiçbir aşama sahibi sıfır Mustafa Eksiksizlik, “milletinin sinesinde” mücadelesini sürdürdü.

Sakarya Meydan Savaşı öncesinde Mustafa Kemal’e Millet Meclisi, 5 Ağustos 1921’üstelik “Başkumandanlık” unvanı verdi. Savaşın 13 Eylül’üstelik kazanılmasının ardından, Mağrip Cephesi Komutanı İsmet (İnönü) Ağır ile Erkânıharbiyeiumumiye Başkanı Fevzi (Görmek) Gösterişli, cepheden, “Edirne Mebu akarsu İsmet ve Kozan Mebusu Fevzi” imzalarıyla Meclis’e 15-16 Eylül 1921’birlikte gönderdikleri tarihi önergeyle Mustafa Kemal’e “Müşirlik” rütbesi ile “Gazi” unvanı “tevcihini” önerdi.

Meclis’in kanunla bu önergeyi akseptans etmesiyle Mustafa Kemal Paşa’ya “Mareşal” rütbesi ve “Gazi” unvanı verildi.

Belli çivi diğer olaylar

19 Eylül

1575- Şehriyâr III. Murat’ın görevlendirdiği Müneccimbaşı Takiyüddin Efendi’nin öncülüğünde kurulan İstanbul Rasathanesi açıldı. Observatuvar, devrin Şeyhülislamı aracılığıyla 1580’dahi yıktırıldı.

1893- Yeni Zelanda kolonisi, kadınlara rey hakkı tanıyan geçmiş millet oldu. Bu atılımın öncüsü, 1866’da eş hareketini başlatan Kate Sheppard idi.

1921- TBMM, Mustafa Eksiksizlik Ağır’ya, “Müşir” rütbesiyle “Gazi” unvanı verdi.

1951- Kuzey Atlantik Paktı Konseyi, Türkiye ve Yunanistan’a NATO’ya iltihak çağrısı yaptı.

1955- Arjantin Cumhurbaşkanı Juan Peron, askeri darbeyle devrildi ve Paraguay’a sürüldü.

1961- Bozuk başbakanlardan Ordinaryüs Prof. Şemsettin Günaltay hayatını kaybetti.

1970- Türk Gelgel Yollarının Antalya adlı uçağı Isparta selim düştü, 154 yaşama hayatını kaybetti.

1985- Meksika’nın başkenti Meksiko’dahi meydana gelen 8,1 büyüklüğündeki depremde 35 binden fazla emanet öldü.

1987- 10. Akdeniz Oyunlarında Serbest Güreş Milli Takımı, 6 kızıl, 1 gümüş madalya ile topluluk halinde böke oldu.

2010- 95 sene aradan sonraları ilk defa ayrımsız günlüğüne ibadete açılan Akdamar Kilisesi’nde ayin yapıldı.

2012 – Numan Kurtulmuş’un umumi başkanlığını yaptığı Halkın Sesi Partisi (BAŞMAKLIK Öğür) olağanüstü kongrede feshedildi.

2017- Konfedere Milletler Mülteciler Efdal Komiserliği, Yemen’dahi kavga zımnında evlerini ayrılma eden kişilerin sayısının 2 milyona yaklaştığını duyurdu.

2021- Pakistan Uluslararası Havayolları (PIA), 22 sene aranın ardından Pakistan’dan Suriye’nin başkenti Şam’a ilk gelgeç seferini gerçekleştirdi.

20 Ilkgüz

622- Hazreti Muhammed ile Hazreti Ebubekir, Medine’ye ulaştı.

1519- Portekizli kaşif Magellan, 270 yaşama ve 5 gemiyle İspanya’dan yola çıktı.

1937- Dolmabahçe Sarayı Veliaht dairesinde, Atatürk’ün birlikte isteğiyle Türkiye’nin geçmiş foto ve heykel müzesi açıldı.

1946- Basın Kanunu TBMM’dahi kabul edildi.

1985- Halk Müziği yorumcusu, opera sanatçısı, besteci ve şair Ruhsal Akarsu, 73 yaşında ahiret yolculuğu etti.

1988- Naim Süleymanoğlu, Seul Olimpiyat Oyunları’nda halter dalında 6 acun rekoru kırdı.

1992- Bağımsız Ruzname gazetesi yazarı Musa Anter, Diyarbakır’üstelik öldürüldü.

1992- Gazeteci edip İlhami Soysal 64 yaşında öldü.

1994- Bakü’dahi yer yağı anlaşması imzalandı. İngiliz BP, Amerikan Amaco, Penzol, Zalim Lukoil ve TPAO, bir şirketler birliği oluşturdu.

2011- Yargıda ünlü ve görüntülü anlatım dönemi başladı. Duruşma dolayısıyla atıf ve nakillerin bildirme uzuv indirilmesini amaçlayan Ceza Muhakemesinde Patırtılı ve Kaynak Enformatik Sisteminin Kullanılması Karşı Talimatname yürürlüğe girdi.

2011- Türk futbolunda, kulüplere sunulan “seyircisiz maç cezası” dönemi, Fenerbahçe- Manisaspor karşılaşmasıyla sona erdi. Fenerbahçe Şükrü Saraçoğlu Stadı, kadınlara ve çocuklara açıldı.

2013- Inanma Umumi Müdürlüğünün Dikmen’deki polis güçleri evine roketli cüretkâr düzenlendi.

2016- Kanadalı ve Çinli bilgelik adamları, fiber optikçi ağda bire bir yerden diğerine bilgiyi, fiziki herhangi bir özdek konusunda yüklemeden aktarmayı başardı.

2018- Tiyatro ve beyaz perde sanatçısı Ferdi Merter Fosforoğlu, 79 yaşında emrihak etti.

2020- Rasim Öztekin, Harp Okulu Cemil Topuzlu Peyda Albeni Sahnesi’nde gerçekleştirilen törende, fars geleneğinin nişanesi adına akseptans edilen Keleş Hasan Efendi’nin kavuğunu, Celal Çoruh’a devretti.

21 Ilkgüz

1903- İlk kovboy filmi Macun Carson’un prömiyeri ESIR’bile yapıldı.

1932- Himaye-i Etfal Cemiyetince planlı “Alaturka Güreş” karşılaşmaları Taksim Stadyumu’nda yapıldı.

1938- İlk monitör haber programı BBC’birlikte yayımlandı.

1943- Karikatürist Sedat Nuri İleri 55 yaşında öldü.

1943- İnönü Ansiklopedisi’nin ilk fasikülü yayımlandı.

1947- Zonguldak Kozlu kömür ocaklarındaki grizu patlamasında 48 iştirakçi öldü.

1973- Tekellüm tarihçisi Tahsin Münezzeh öldü.

1975- Ressam ve ozan Bedri Rahmi Eyüboğlu, 62 yaşında memat etti.

1980- Orgeneral Haydar Salt, Ululuk Başkanı Genel Sekreteri oldu. Tıpkısı dönem Başvekil Bülend Ulusu, hükümetini açıkladı.

1989- Sinema yönetmeni ve yapımcı Ertem Eğilmez, 60 yaşında memat etti.

2000- Gazeteci yazar Ahmet Taner Kışlalı suikastında araca bombayı yerleştirdiği belirtilen Rüştü Aytufan, Sapanca’bile yakalandı.

2011- Türk müziğine 80’in üstünde işaret kazandıran Ahmet Niyazi Şengül, Safranbolu’da 85 yaşında hayatını kaybetti.

2015- Nijerya’nın kuzeydoğusundaki Borno eyaletinin başkenti Maiduguri’da ayrımsız camiye planlı intihar saldırısında 54 kişi hayatını kaybetti.

2016- Mısır’ın kuzeyinde Kefr Kayırıcı-Şeyh’ten Akdeniz’e açılan muhacir teknesinin batması sonucu 204 sevimli hayatını kaybetti. Yola çıkarken kaç kişiyi taşıdığı adsız teknede mevcut 164 birey kurtarıldı.

2017- KÖLE, desteklediği ÖSO’ya Deyrizor operasyonunda terör örgütü PKK/PYD ile hareket etme teklifi yaptı. ÖSO grupları ise operasyonda yıldırı örgütüyle tıpkısı safta vadi almayı reddetti.

2017- Meksika’nın başkenti Meksiko’bile meydana mevrut 7,1 büyüklüğündeki depremde 366 yaşama öldü, yıkılan binaların enkazından 52 emanet kurtarıldı.

2018- Suudi Arabistan’ın resmi televizyon kanalında ilk kez bire bir karı spiker ana malumat bültenini sundu.

2020- Koronavirüs salgını nedeniyle Türkiye’da mart ayından bu yana ilişkin olan okullar, anaokulu ve ilkokul 1’inci sınıflarda yüz yüze terbiye amacıyla kapılarını açtı.

2021- Japonya’üstelik 107 yaşlarındaki Umeno Sumiyama ve Koume Kodama “dinamik sunu nemli koşa” adına Guinness Rekorlar Kitabı’na girdi.

22 Eylül

1520- Dokuzuncu Osmanlı Padişahı Çetin Padişah Doğru öldü.

1792- Fransa’dahi cumhuriyet altını zar edildi.

1903- İtalo Marconi, kornet (cornet) dondurma külahının patentini aldı.

1908- Bulgaristan, Osmanlı’dan bağımsızlığını zar etti.

1919- Türkiye İşçi ve Dikici Sosyalist Fırkası kuruldu.

1932- Gazeteci, edip, maestro Ahmet Rasim, 68 yaşında öldü.

1943- Ankara Bilim Fakültesi kuruldu.

1959- Avrupa ile MEMLUK arasındaki önceki telefon kablo hattı yöntemince açıldı.

1964- Sosyal Demokrat Fırka kuruldu.

1964- Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, Yassıada hükümlüleri Arkadaş Koraltan, Rüştü Erdelhun, Sahih Yatağan ve Nedim Ökmen’i keyif sorunları zımnında affetti.

1980- İran- Irak savaşı başladı.

1985- Fransız hükümeti, 10 Orak Ayı 1985’te batan Greenpeace’e ait “Rainbow Warrior” gemisini, Fransız bilinmeyen servisi ajanlarının batırdığını akseptans etti.

1993- New York Metropolitan Müzesi, “Karun Hazinesi”ni Türkiye’ye gabi göndermeye karar verdi.

2000- Kabine, Kopenhag Kriterleri ile koşut eş hakları raporunu kabul etti.

2001- Maestro ve çalgı yorumcusu Fikret Kızılok, önsezi hastalığı dolayısıyla otama gördüğü İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde 54 yaşında hayatını kaybetti.

2005- Beyaz Perde sanatçısı Tanju Korel, 61 yaşında İstanbul’birlikte vefat etti.

2007- Sinema oyuncusu Şanlı Eksiksizlik Asıliskender, tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti.

2008- Temsil sanatçısı Haydi Çaman, İstanbul’de kaldığı özel bakımevinde 65 yaşında ölüm etti.

2011- Tuğamiral Yüksek Sadi Ünsal, Tümamiral Fikret Ruz, albaylar Sencer Dominant ve Mehmet Koray Eryaşar ile Binbaşı Toplama Çağlayan, “Varyos Planı” soruşturması kapsamında tutuklandı.

2011- KKTC Kabine, Türkiye Petrolleri Çok Ortaklı Ortaklığı’na KKTC bahir mezuniyet alanlarında petrol ve gaz arama ruhsatı verdi.

2012 – Feshedilen ARPALIK Parti’nin Genel Başkanı Numan Kurtulmuş, Koy Kurultay Merkezi’nde planlı İstanbul İl Başkanlığı Istişare Meclisi ve Iştirak Toplantısı’nda DOĞRU Tümen’ye katıldı.

2013- Endonezya’nın Güney Sumatra Adası’nın başkenti Palembang’bile düzenlenen 3. İslami Tesanüt Oyunları’nda Türkiye, oyunları 23’ü altın başlamak için toplam 103 madalyayla 5’inci tam bitirdi.

2015- Alman araba üreticisi Volkswagen, acun genelinde 11 milyon dizel motorlu aracın tart testi manipülasyonundan etkilendiğini ve zararı bloke etmek üzere yaklaşık 6,5 bilyon avroluk bütçe ayırdıklarını bildirdi.

2017- Kocaeli/Kefken açıklarında içerisinde göçmenlerin bulunduğu bire bir balıkçı teknesinin batması sonucu 22 kişi hayatını kaybetti.

2017- Milli atlet Aslı Şarap, doping nedeniyle Türkiye Atletizm Federasyonu Sıkı Yerleşmiş eliyle varlık boyu pistlerden men edildi.

2021 – 2019 “Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Hanek Balaban Ödülleri”nin sahiplerinden mimar Prof. Dr. Doğan Kuban, Beykoz’daki evinde 95 yaşında hayatını kaybetti.

23 Ilkgüz

1856- İzmir- Görgülü hattı demir hat imtiyazı, tıpkısı İngiliz şirketine verildi. 1866 yılında işletmeye açılan 612 kilometrelik demiryolu hattının imtiyazı 15 Ilk Teşrin 1950’de dolacaktı. Fakat hükümet bu hattı 30 Mayıs 1935’te satın aldı.

1939- Psikanalizin babası sevgili Sigmund Freud, Londra’üstelik öldü.

1942- Naziler, Auschwitz’te gazla cani katliamlarına başladı.

1947- Bulgaristan Partisi lideri Nikola Petkov asıldı.

1954- Gün Doğusu Almanya polisi, 400 kişiyi ÇAKER ajanı başlamak iddiasıyla tutukladı.

1996- Anayasa Mahkemesi, Türk Ukubet Kanunu’nun, evli erkeğin zinasına ayrıcalık tanıyan maddesini fesih etti.

2012- Milli motosikletçi Kenan Sofuoğlu, Dünya Supersport Şampiyonası’nın 12. fut yarışı Portekiz koşusunu ikinci tam tamamlayarak sezonun bitmesine tıpkı yarışma kaldığında şampiyonluğunu zar etti.

2016- Kolombiya Ihtilalci Silahlı Güçleri (FARC) liderleri, Kolombiya hükümeti ile vardıkları hazar anlaşmasını düşünce birliğiyle kabul etti.

2017- Irak ve Suriye’ye hudut dışı faaliyetler izni üzerine hükümete sunulan yetkinin ayrımsız sene elan uzatılmasına ilgilendiren Başbakanlık tezkeresi TBMM Genel Kurulunda kabul edildi.

2018- Slovakya’birlikte gerçekleştirilen Acun Çoluk Çocuk Güreş Şampiyonası’nda Milli sportmen Arif Ilgi, erkin üslup 86 kiloda kızıl madalya kazandı.

2020- Manisa’daki Sidas Antika Kenti’nden yıllar evvel çalınarak İtalya’ya götürülen Lidyalılara ilişik bin 800 yıllık antik taş nezir yazıtı, Kültür ve Turizm Bakanlığının çabalarıyla 23 yıl bilahare İtalya’nın başkenti Roma’dan THY’ye ilgili uçakla yeniden Türkiye’ye getirildi.

2021- Somali Ulusal Tiyatrosu’nda 30 sene aradan sonra baştan film gösterimi yapıldı. Başkent Mogadişu’daki piyes, çöz savaşın başladığı 1991 yılından bu yana ilk defa seyircilerini ağırladı.

24 Ilkgüz

1566- On birinci Osmanlı Padişahı II. Hak kara tahta çıktı.

1882- İstanbul Beyazıt Kütüphanesi kuruldu.

1947- Hindistan’birlikte Dindar mültecileri taşıyan tren, Pencap sınırında durduruldu. Sihler, 1200 mülteciyi kurşuna dizdi.

1960- Yüksek Doğruluk Divanı kuruldu.

1973- Şilili saz şairi Pablo Neruda, Santiago’bile öldü.

1996- Türk müzakere müziği sanatçısı “Konuşma Güneşi” Zeki Müren, 24 Ilkgüz 1996’de TRT İzmir Stüdyosu’nda katıldığı izlence sırasında geçirdiği kalp krizi sonucu, 65 yaşında yaşamını yitirdi.

1999- 12 Mart 1971 Muhtırası’nda imzası mevcut eski Çekicilik Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Muhsin Bahadır öldü.

2013- Pakistan’ın güney ve güneybatısında meydana mevrut 7,8 büyüklüğündeki depremde 355 can öldü, 619 birey yaralandı.

2015 – Kurban Bayramı’nın ilk haset Mina’birlikte iblis taşlama sırasında yaşanan izdihamda, resmi rakamlara göre 769 dirilik hayatını kaybetti, 934 sevimli bile yaralandı ancak İran, izdihamda ölenlerin sayısının 4 binden çok olduğunu müstakbel sürdü.

2017- Almanya’de umumi seçimin galibi yüzde 33 ile Isevi Temas partileri olurken, aşırı sağcı halkçı AFD ilk kez Federal Meclise girdi.

2021- Aydın’ın Didim ilçesindeki antika kent Miletos’ta yürütülen hafriyat çalışmalarında, 2 bin 400 yıl öncesine ilgilendiren, dönemin sosyal yapısına göre orta statüdeki insanların kullandığı melhuz iki konuta ulaşıldı.

2021- Dünyaca ünlü Brezilyalı roman ve güfteci Paulo Coelho, Türkçe’ye “Okçu’nun Yolu” (The Archer) adıyla çevrilen akıbet kitabını olimpiyat şampiyonu milli sporcu Mete Gazoz’a adadı.

25 Eylül

1396- Yıldırım Bayezid, Niğbolu Zaferi’ni elde etti.

1561- Şehzade Bayezid idam cezası edildi.

1911- İtalya, Osmanlı Devleti’ne çekişme ilan etti.

1925- İstanbul’dahi, külhani teşkilatı yerine gündeş motorlu itfaiye aracı teşkilatı kuruldu.

1956- İstanbul’dahi serbest yetenekli kamulaştırma çalışmaları başlatıldı.

1960- Yassıada’bile vakfedilmiş kâin 3. Reisicumhur Fehamet Bayar, kemeriyle intihar girişiminde bulundu. Bayar, gümrük kolcusu mülazım eliyle kurtarıldı.

1974- Haber adamları, spreylerin ozon tabakasını tahrip ettiği konusunda uyarıda bulundu.

1979- Arjantin Ihtişam Başkanı Juan Peron’un eşi Eva Peron’un dirim öyküsünü anlatan “Evita” müzikalinin prömiyeri, Broadway Tiyatrosu’nda yapıldı.

1982- Türkiye’nin önce avrat büyükelçisi Sürgün Dinçmen, Amsterdam’birlikte görevine başladı.

2001- Tekel’in Küba ile eş kurduğu TEKA Yaprak Sigarası Fabrikası İstanbul’üstelik açıldı.

2005- “Yeryüzü Neşeli Umum Oyunları Gösterisi” dalında Guinnes Rekorlar Kitabı’nda rekora namzet olan Burdur’bile 20 bin 328 birey yöresel “Teke Zortlatması” oyununu aynı anda oynadı.

2011- Perge Antik Kenti’nden kaçırılan “Yorgun Herakles” heykeli, 31 yıl sonra BENDE’den, Başvekillik uçağı ile Türkiye’ye getirildi ve Antalya Müzesi yetkililerine tasdik edildi.

2011- İspanya’nın doğusundaki Katalonya özerk yönetimi, 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren kül Katalonya bölgesinde kele güreşlerini yasakladı.

2012- Türk halk müziği bestecisi, güfteci ve yorumcu Neşet Ertaş, İzmir’bile otama gördüğü hastanede 74 yaşında hayatını kaybetti.

2013- Bingöl M Tipi Ceza İnfaz Kurumunda aralarında yıldırı örgütü mensuplarının birlikte bulunduğu 18 tutuklu ve mahkûm tünel kazarak kaçma etti.

2017- Irak Kürt Lehçe Yönetimi (IKBY), Irak Federal Mahkemesince anayasaya çap kâin, BM, BENDE ve Türkiye atılmak için birçok ülkenin cebin çıktığı “bağımsızlık referandumu”nu gerçekleştirdi.

2021- Katolik Kilisesinin Kanada’daki en üst kuruluşu olan Piskoposlar Konferansı, tıpkısı asırdan çok süreyle federal hükümet adına yönettiği yatılı kilise okullarında meydana gelen suistimaller zımnında ilk defa özür diledi.