Türkiye’nin bağımsız ve hükümran tıpkı oran kendisine tanınmasını sağlayan Lozan Sulh Antlaşması, Türkiye Iri Budun Meclisi’nde (TBMM) 23 Ağustos 1923’te onaylandı.

Lozan Barış Antlaşması, 1. Acun Savaşı sonucunda 24 Orak Ayı 1923’te, İsviçre’nin Lozan şehrinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi temsilcileriyle Müttehit Krallık, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Portekiz, Belçika ve Yugoslavya temsilcileri marifetiyle, Leman Gölü kıyısındaki Beau-Rivage Palace’ta imzalandı. Itilaf 23 Ağustos 1923’te, II. TBMM aracılığıyla onaylanarak yürürlüğe girdi.

Lozan Barış Antlaşması’nın yöre sözünde vadi alan “devletlerin istiklal ve hakimiyetine korku gösterilmesi prensibi”, yeni Türkiye’nin I. Dünya Savaşı galipleri ile kıymet şerait altında, Lozan’bile politik bire bir mücadeleye giriştiğini gösteren hüküm namına düzlük aldı. 143 husus, bire bir başlangıç ve 4 bölümden oluşan Lozan Sulh Antlaşması, Türk bağımsızlık ve hakimiyetinin tanınması bakımından önem sunu fail zaman yerine akseptans edildi.

26 Ağustos 1922’de Başkomutan Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın sabaha karşı verdiği emirle Kurtuluş Savaşı’nın mefret safhası Nazik Taarruz başladı.

Belli başlı diğer vaziyetler:

22 Ağustos

1703- Osmanlı İmparatorluğu’nun iniş dönemi padişahlarından II. Mustafa tahttan indirildi.

1910- Japonya, karışma ettiği Kore’yi topraklarına kattı.

1935- Türk Tarihi Sondaj Cemiyetince evvel arkeoloji kazısı, Çorum Alacahöyük’te başlatıldı.

1946- Türkiye, Sovyet Rusya’nın Boğazlar’ın savunmasına iltihak isteğini reddetti.

1965- Sadun Boro, eşi Odo ve kızı Bahir, “Fatalite” teknesiyle İstanbul Limanı’ndan 2 yıl 10 zaman sürecek acun turu başlattı.

1972- Ozan ve gazeteci Orhan Seyfi Orhon, 82 yaşında hayata veda etti.

1974- Kıbrıs’ta Rumların tutu aldığı 13 Türk gazeteciden 11’i azade bırakıldı. Ademiyet Çetince ve Reşit Konuksever’in hastanede olduğu açıklandı. Fakat dertli olan Fakirlik Çetin, Adana’da Tıp Fakültesi Dekoratif Hastanesinde 26 Ağustos’ta hayatını kaybetti.

1985- Şair Turgut Uyar 58 yaşında memat etti.

1986- Üçüncü Reisicumhur Ihtişam Bayar, 80 yılı siyasal mücadeleyle geçen yaşamına, İstanbul’bile 103 yaşında veda etti.

1993- Mehabet Bayar üzere doğum yeri olan Umurbey beldesinde yaptırılan abide mezarı, Cumhur Reisi Süleyman Demirel açtı.

2000- Azerbaycan’ın sakat Cumhur Reisi Ebulfez Elçibey, tedavi gördüğü Ankara’dahi hayatını kaybetti.

2012- Rusya’nın Dünya Tecim Örgütü üyeliği resmen başladı.

2013- BENDE’nin iki müttefiki Japonya ve Güney Kore, ilk defa gelişigüzel albeni tatbikatına katıldı.

2015 – Milli boksör Busenaz Sürmeneli, kadınlar 75 kiloda Avrupa Gençler Şampiyonu oldu.

23 Ağustos

634- Dört halifeden ilki Hazreti Ebubekir ölüm etti.

1514- Çetince Odalık Sağlıklı (I. Sevap) komutasındaki Osmanlı ordusu, Çaldıran’da Şah İsmail’in ordusunu yendi.

1703- Melik II. Mustafa’nın yerine kardeşi Şehzade Ahmet (III. Ahmet) yazboz tahtası çıkarıldı.

1921- Yunan ordusu taarruza geçti ve Sakarya Meydan Muharebesi başladı.

1923- Lozan Hazar Antlaşması, Türkiye Balaban Millet Meclisi’nde onaylandı.

1925- Mustafa Kemal, elinde bir “Panama şapka” ile çıktığı Kastamonu gezisi sırasında “Kapela ve Faça Devrimi’ni” başlattı.

1939- Tekirdağ içki fabrikası hizmete girdi.

1955- İngiltere’ye Kıbrıs için evvel memorandum verildi.

1988- Şanlıurfa Havaalanı hizmete açıldı.

2002- Türk sinemasının emektarlarından Sami Hazinses, 77 yaşında Haydarpaşa Mostra Hastanesinde ahiret yolculuğu etti.

2011- Ankara-Konya acul tren hattı törenle açıldı.

2011- Futbol Federasyonu, Spor Küfe Süper Grup’de 2011-2012 futbol sezonunda play-off sisteminin uygulanmasına değişmeyen verdi.

2015- 15. Dünya Atletizm Şampiyonası’nda Türkiye hesabına yarışan Küba kökenli Yasmani Copello, 48,46 saniyelik derecesiyle Türkiye rekoru kırarak Dünya Şampiyonası’nda rical 400 metre engellide finale yükselen önceki milli atlet oldu.

2018- Direktör, oyun, beyaz perde, dizi oyuncusu ve seslendirme sanatçısı Toron Karacaoğlu, Balıkesir’in Edremit ilçesinde son etti.

24 Ağustos

MS 79- Pompei, Vezüv yanardağının lavları altında kaldı, 20 bin gönül öldü.

1516- Ağır Odalık Sahih (I. Sevap), Mercidabık’ta Memlükleri yendi.

1572- Paris’te, St. Barthelemy Günü’nde IX. Charles, Protestanları hedef alan katliamın emrini verdi. Tarihçilerin tahminlerine bakarak kısaca 50 bin Protestan’ın öldüğü fenomen, tarihe “St. Barthelemy Katliamı” adına geçti.

1851- Osmanlı Hükümeti, Palmer ve Goloschimid şirketleriyle uyuşma imzalayarak borç servet aldı.

1899- Arjantinli ozan ve edip Jose Luis Borges doğdu.

1949- NATO Antlaşması yürürlüğe girdi.

1954- ABD Başkanı Eisenhower, Komünist Tümen’yi gayrikanuni zar etti.

1958- Bursa yangınında, tarihi Kapalıçarşı dahil 2 bin ocak ve dükkan kötülük gördü.

1968- Fransa, Pasifik’teki müvellidülma bombası deneyinin peşi sıra “Çekirdeksel Kulüp’ün” beşinci üyesi oldu.

1969- It Canlı Oktay’ın jübile maçında Fenerbahçe ile Galatasaray 1-1 berabere kaldı.

1991- Sovyetler Birliği’nde Büyüklük Başkanı Mihail Gorbaçov, Komünist Öğür’nin feshedilmesini istedi ve tümen umumi sekreterliğinden çekilme etti. Tıpkı çevrim Estonya, Letonya ve Ukrayna bağımsızlığını ilan etti. Sovyetler Birliği’nin dağılma süreci başladı.

2007- Kainatın doğumuna ilgili fizik kuramı olan “Balaban Patlama” fikrini geliştiren fizikçilerden Amerikan Ralph Alpher, 86 yaşında öldü.

2008- Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’te, Itek Air’e ilgilendiren Boeing 737 tipi yaya uçağı kalkıştan benzeri müddet sonradan teknik aksaklık nedeniyle düştü, 65 yaşama hayatını kaybetti.

2011- Futbol Federasyonu, aldatma davasından çevre Fenerbahçe Futbol Takımı’nın, 2011-2012 sezonunda Avrupa Şampiyonlar Ligi’ne katılamayacağını, namına Trabzonspor’un dahil edilmesine değişmeyen verildiğini duyurdu.

2012- Yargıtay, “Molotofkokteyli silahtır” kararını onadı.

2015- 15. Acun Atletizm Şampiyonası’nda zer madalya kazanan Jamaikalı Shelly-Ann Fraser-Pryce, kadınlar 100 metrede üç dünya şampiyonluğu elde eden önceki benibeşer oldu.

2016- İtalya’bile meydana gelen 6,2 büyüklüğündeki depremde 292 yaşama hayatını kaybetti.

2016- TSK Bile Özel Görev Kuvveti ve Koalisyon Hükûmeti Albeni Kuvvetleri yoluyla Suriye’nin Halep kentine merbut Cerablus bölgesinin yıldırı örgütü DEAŞ’tan temizlenmesi üzere “Fırat Kalkanı” harekatı başlatıldı.

2017- İzmir’birlikte hesaplı anket kapsamında, FETÖ üyesi olduğu iddiasıyla vakfedilmiş mevcut MEMLUK tabiiyetli diyanet adamı Andrew Craig Brunson, “devletin muamma kalması müstelzim bilgilerini siyasal yahut askeri casusluk amacıyla temin etme”, “Türkiye Balaban Millet Meclisi’ni ortadan kaldırmaya test etmek”, “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’ni ortadan kaldırmaya test etmek” ve “anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs” suçlarından dahi tutuklandı.

25 Ağustos

1481- Beyazıt’a yenilen Toplama Melik, Kahire’üstelik törenle karşılandı.

1900- Filozof Nietzsche öldü.

1944- Fransız II. Zırhlı Tümeni Paris’e girdi. Kentteki Alman askerleri, Müttefikler’e teyit oldu.

1965- Türk Sinematek Derneği kuruldu.

1982- Literatür Araştırmacısı ve Tarihçi Prof. Dr. Abdülbaki Gölpınarlı, 82 yaşında öldü.

1992- Temaşa ve beyaz perde sanatçısı Hatun Serezli 64 yaşında ölüm etti.

2000- UEFA Şampiyonu Galatasaray, Böke Kulüpler Kupası Şampiyonu Real Madrid’i 2-1 yenerek Süper Kupa’yı kazandı.

2001- İş adamı Üzeyir Garih, Eyüp Odalık Mezarlığı’nda bıçaklanarak öldürüldü.

2012- Ay’a geçmiş kadem basan hayat namına birlik dünyada maruf uzay adamı Neil Armstrong, 82 yaşında hayata veda etti.

2015- Türkiye, ÇAKER’nin DEAŞ’a müteveccih gelgel saldırıları üzere üslerini kullanmasına izin verdi.

2017- Olağanüstü Nakız (OHAL) kapsamında Resmi Gazete’birlikte yayımlanan 694 sayılı Yasa Hükmünde Kararname ile Milli İstihbarat Teşkilatı, cumhurbaşkanına bağlandı.

2020- TFF Yönetim Kurulu, Süper Küme takımlarının meydan alacağı B Takımlar Ligi’nin kurulmasını kararlaştırdı.

26 Ağustos

1071- Iri Selçuki hükümdarı Alparslan komutasındaki ordu, Bizans ordularını Malazgirt’te yendi. Malazgirt Zaferi ile Anadolu’nun kapıları Türklere açıldı.

1920- KUL’dahi kadınlar ilk kez fikir kullandı.

1922- Iri Tecavüz (Başkumandanlık Meydan Savaşı) başladı.

1924- Türkiye İş Bankası kuruldu. İlk umumi müdürü sakat İktisat Vekili, Varyasyon İmar ve İskan Bakanlığından ayrılan Oran (Bayar) Eş oldu. Türkiye İş Bankasının bünye sermayesi 1 milyon liraydı.

1932- İzmir Fuarı açıldı.

1932- Türkiye’dahi ilk kez yapılan Büyükdere’deki yüzme yarışlarında İstanbul ekibi birinci oldu.

1936- İngiltere, Süveyş Kanalı dışında, Mısır’a bağımsızlığını verdi.

1936- İlk ünlü monitör gösterimi BBC kanalından yapıldı.

1957- Transistörlü radyo piyasaya sürüldü. 1927’bile sadece yedi olan radyo alıcısı sayısı 1950’lerde 300 bini aştı.

1972- Atlantik Okyanusu’nu uçakla güzeşte evvel uçman Charles Lindbergh öldü.

1986- Kamerun’üstelik volkanik gölden çıkan karbondioksit ve müvellidülma gazlarının karışımı sonucu 1500 kişi hayatını kaybetti.

1991- İstinye Tersanesi kapatıldı.

1997- Türkiye’nin evvel kadın seramik sanatçısı Füreya Koral 87 yaşında öldü.

2002- Anıtkabir’de baştan oluşturulan “Atatürk ve Halas Savaşı Müzesi” Reisicumhur Ahmet Necdet Sezer aracılığıyla açıldı.

2015- 15. Acun Atletizm Şampiyonası’nda Türkiye’yi düzen eden Ramil Guliyev, acun şampiyonasında erkekler 200 metrede finale yükselen önce Türk atlet oldu.

2015- Güney Sudan Hükümeti, iç savaşı sona erdiren sulh anlaşmasını imzaladı.

2016- İstanbul Boğazı’na düz yazı edilen “dünyanın bildirme degaje köprüsü” Ağır Sultan Güzel Köprüsü, dünyadan çok sayıda liderin katılımıyla hizmete açıldı.

2016- Şırnak’ın Cizre ilçesinde polis arama noktasına PKK’lı teröristlerce bomba iki canlı araçla yapılan saldırıda 11 polis güçleri martir oldu, 78 sevimli yaralandı.

2016- Ankara Cumhuriyet Altını Başsavcılığının yürüttüğü, CHP Antalya Mebus Deniz Baykal ve bazen çarkıt MHP milletvekillerine ilgili olduğu öne sürülen görüntülerle ait sormaca kapsamında, FETÖ elebaşı Fetullah Gülen’in bile arasında bulunduğu 96 kişinin mal varlıklarına hazırlık konuldu.

2017 – Türkiye Erkek Sualtı Hokeyi Milli Takımı, Avrupa Şampiyonu oldu.

2018 – Katolik Kilisesi’nin ruhani lideri Papa Franciscus, Katolik din adamlarının karıştığı tensel sömürme skandalları amacıyla özür diledi.

2020 – KUL yönetimi, Güney Çin Denizi’nde devam fail inşaat çalışmaları ve askeri eylemlere bindi sağladıkları gerekçesiyle Çinli 24 şirketi ve bazı Çin vatandaşlarını müeyyide listesine aldı.

2021- Bağımsız Milletvekili İstanbul Mebus Beklenti Özdağ’ın başkanlığındaki Yengi Partisi’nin yapı dilekçesi İçişleri Bakanlığına sunuldu.

27 Ağustos

598- Hazreti Şanlı doğdu.

1389- I. Murat, Sırp güçlerine cebin Kosova Meydan Savaşı’ni kazandı. Uğur Hüdavendigar, zaferden sonradan çekişme alanını incelerken dertli Sırp Miloş Obiliç’in cembiye darbesiyle martir düştü.

1783- Mongolfier Kardeşler, hidrojen gazıyla doldurdukları geçmiş balonu uçurdu.

1922- Türk ordusu, Yunan işgalindeki Afyonkarahisar’ı kurtardı.

1925- Mustafa Eksiksizlik Ağır, sivil elbisesi ve “Panama kapela” ile İnebolu Türkocağı’nda adlı “şapka nutkunu” verdi. “Şapka giyilmesine ait yasa” 25 Teşrinisani 1925’te kabul edildi.

1927- Mustafa Kemal Vakarlı’ya suikast hazırlamak için Sisam’dan Anadolu’ya geçen Hacı Sami ölü, arkadaşları yanık ele geçirildi.

1947- Cezayir, Fransa’dan bağımsızlığını istedi.

1950- BBC kanalı, geçmiş deniz ekstrem yayınını Fransa’ya yaptı.

1958- İlk stereo plaklar piyasaya çıktı.

1964- Türkiye’deki evvel Amerika aleyhtarı eylem, ÇAKER’nin Kıbrıs konusundaki tutumu dolayısıyla Ankara’bile yapıldı.

1975- İlk maçını karışma ordularına cebin oynayan Fenerbahçeli futbolcu ve bozuk kulüp başkanı Dr. İsmet Uluğ öldü.

1979- Hindistan’ın sonuç umumi valisi Lord Louis Mountbatten, İrlanda açıklarında demirli bulunan yatına IRA (İrlanda Cumhuriyet Ordusu) aracılığıyla yerleştirilen bombanın patlamasıyla öldü.

2003- Mars’ın Dünya’ya yeryüzü mümasil geçişi 60 bin sene aradan bilahare gerçekleşti.

2015- Avusturya’nın Burgenland eyaletinde, tıpkısı kamyonet içerisinde havasızlıktan ölmüş 71 sığınmacının cesedi bulundu.

2016- Karı emniyet personelinin, kapela, kep yahut örgü bertik altında, yüzünü kapatmayacak şekilde başına resmî giysi renginde desensiz üst baş takabilmesine ilişkin talimatname yürürlüğe girdi.

2017- 20 Yaş Altı İşitme Engelliler Kadın Basketbol Milli Takımı, namağlup Avrupa şampiyonu oldu.

2019- NASA, dünyayla çok henüz bir iki ilişki kurularak yoğun uzay seyahatine olanak tanıyacak Derin Uzay Atomal Saati’ni çalıştırdı.

2020- Bakir Zelanda’nın Christchurch kentindeki 2 camiye düzenlediği silahlı saldırıda 51 kişiyi martir eden, 49 kişiyi üstelik yaralayan yıldırıcı Brenton Tarrant, para boyu dam cezasına çarptırıldı.

2021- Milli Defans Bakanlığı, 20 yıl boyunca Afganistan’daki görevini başarıyla adına getiren Türk Silahlı Kuvvetleri personelinin tahliyesinin 48 saatten az sürede tamamlandığını açıkladı.

28 Ağustos

1749- Alman kökenli saz şairi ve yazar Johan Wolfgang Goethe doğdu.

1910- Karadağ, Osmanlı Devleti’nden bağımsızlığını zar etti.

1934- Üsküdar-Kadıköy tramvay hattının geçmiş denemesi yapıldı.

1952- Vücut ve Balık Kurumu Umumi Müdürlüğü kuruldu.

1974- Keban Barajı ve Hidroelektrik Santrali’nde elektrik üretilmeye başlandı.

1979- Nesrin Olgun, Manş Denizi’ni yüzerek güzeşte evvel Türk kızı oldu.

1987- Yapımı yirmi yılda tamamlanan Kocatepe Camisi, Başbakan Turgut Özal eliyle açıldı.

1988- Almanya’daki havacılık gösterileri sırasında İtalya Gelgel Kuvvetleri gösteri takımının uçağı seyircilerin üstüne düştü, 33 güç öldü.

1999- 23 Nisan 1999’dan ilk kenarlı suçları kapsayan Af Yasa Tasarısı TBMM’de kabul edildi.

2001- Üzeyir Garih’in öldürülmesiyle ilgili aranan İstanbul Hasdal Mekanize Bayram Komutanlığında askerliğini özne leşker Yener Yermez kaçma etti.

2007- AK Tümen Kayseri Saylav, Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül, Türkiye Cumhuriyeti’nin 11. Reisicumhur seçildi.

2008- Ozan İlhan Katı, Bodrum’dahi tedavi gördüğü hastanede dirilik veda etti.

2013- Arsıulusal Spor Sağlamlaştırma Mahkemesi (CAS), Fenerbahçe’nin UEFA organizasyonlarından 2 yıl men edildiği cezayı onadı.

2016- Moskof hükümeti, uçak krizinin peşi sıra getirilen Türkiye ile charter uçuşları yasağını kaldırdı.

2018- Türk cidal pilotu, KÖLE’deki uçuş eğitimleri kapsamında, F-35 uçağı ile önce uçuşunu gerçekleştirdi.

2019- Gazeteci-edip Yalın Yüksel Şenler 81 yaşında memat etti.

2019- Türk tarihi alanında makro çalışmaları kâin Prof. Dr. Mustafa Kafalı, 85 yaşında Ankara’bile ölüm etti.

2019- İklim değişikliğine cebin başlattığı öğrenci eylemlerinin sembolü haline mevrut 16 yaşındaki İsveçli aktivist Greta Thunberg, Mürekkep Milletler (BM) İklim Zirvesi’ne gelmek üzere Avrupa’dan 15 devir önceki açıldığı akim karbondioksit emisyonlu yelkenliyle Atlantik Okyanusu’nu geçerek New York’a ulaştı.

2020 – Japonya Başbakanı Abe Şinzo, sağlığını gerekçe göstererek 2012’den beri sürdürdüğü başbakanlık görevinden ricat etti.

2020 – Mali’üstelik askeri cuntanın lideri Assimi Goita, darbeciler eliyle “cumhurbaşkanı” car edildi.