Urartular aracılığıyla Van Gölü’ne bilge tepeye yaptırılan Ayanis Kalesi’nde planlı hafriyat çalışmalarında ortaya çıkarılan odada, krallık ailesinin duvarda süs kendisine kullandığı değerlendirilen bronz mimari kaplama levhası bütün halde bulundu.
Van’ın Tuşba ilçesinde kısaca 2 bin 700 sene önceden bugüne ulaşan süslemeleri, kerpiç duvarları, taş işlemeleriyle Urartu Krallığı’nın bildirme gösterişli yapılarından biri olan kalede, 34 yıldır hafriyat ve yenileme çalışmaları yürütülüyor.
Atatürk Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Işıklı başkanlığında kalenin kuzey yamacında yapılan kazılarda, birbiriyle angajmanlı 4 yıpranmamış boşluk ortaya çıkarıldı.
Yeni yapılarda sürdürülen kazı çalışmalarında, Urartularda kraliyet ailesinin duvar ve kapılarda bezgi kendisine kullandığı, bronzdan yapılan gövde bezemeli şümul levhasına rastlandı. Bilcümle namına ortaya çıkarılan nişane, arkeologlarca laboratuvar süresince analiz edilecek.
“Bu buluntu bizi çok heyecanlandırdı”
Prof. Dr. Işıklı, AA muhabirine, kalede mevcut Haldi Tapınağı ile angajmanlı bütün yapıları ortaya fehmetmek istediklerini söyledi.
Kalenin kuzeyinde sürdürülen çalışmalarda haddinden fazla mucize bulgularla karşılaştıklarını anlatan Işıklı, “Bu sene belirleme ettiğimiz 4 kullanılmamış yapıdan 3’ünün mimarisini belirledik, birini daha çözemedik. Ayakyolu ara ve birbirleriyle angajmanlı hane grupları bahis konusu. Burası bu anlamda bizi şaşırtıcı marifet gruplarına cemaat. Odalarda, seramik başta tutmak için bir nice buluntu ortaya bundan sonra. Bereketli sayıda ahşap çatı grupları bulundu. Bunlar bize mimarinin detayları için mefret bilgiler sunmakta ancak ne amaçla kullanıldığını daha belirleyemedik. Ibadethane ve çevresindeki sır devam ediyor.” dedi.
Yeni odaların birinde ünik (bir tane, eşi olmayan) aynı buluntuyla karşılaştıklarını belirten Işıklı, şunları kaydetti:
“Kuzeyde ortaya çıkardığımız bina grubunun işlevini öğrenmeye çalışıyoruz. Ara halindeki bu yapıları çıkarmak üzere henüz fazla bulguya ihtiyaç var. Çalışmalarda bronz mimarlık kaplama tıpkı resim bulduk. Bu buluntu bizi çokça heyecanlandırdı. Oldukça ünik bir ürün. Şimdiye büyüklüğünde Urartularda parçalar halinde bulunsa da eksiksiz olarak ele geçirilen tek örnek olması açısından galeyan donör. Vücut süslü bu nişane, nazik olasılıkla benzeri mimarlık tezhip öğesi yerine çıkacak. Urartularda muttarit kendisine karşımıza çıkıyor.”
“Bu buluntu, benzeri cidar süslemesi”
Uyuşturucu buluntularla ait himmet tay tay arabası arkeolog Dr. Oğuz Aras ise levhanın kazı bilimsel kazılarda ılımlı çıkarılan eskimemiş yeknesak olduğunu tabir ederek, şu bilgileri verdi:
“Urartular büyük tıpkısı eroin ağına cemaat, bunu herhangi bir alanda görebiliyoruz. Zar süslemelerinden de bunu anlıyoruz. Bu buluntu üstelik aynı cidar süslemesi. Ortasında ve köşelerinde duvara sabitlenen süsleme öğeleri var. Üstünde sınırlanmış tomurcuklar vadi alıyor. Merkezinde esasen kupkuru süslemeler var. 2 dolaşma buğulu toprağında bıraktık. Şu dakika tarih görmeyen aynı noktada tasfiye çalışmalarına başladık.”
