Kütahya’nın kültürel değerlerinden olan ve alelumum gelinlik kızların çeyizlerini süsleyici enjeksiyon oyaları kadınların elinde yeniden sahn buluyor.

Kentin bayrı kültürünü araştırarak kayıt altına alan Kütahya Tekemmül Enstitüsü, bu sefer tahminî 200 yıllık geçmişe topluluk iğne oyalarıyla ilgilendiren mücahede yaptı.

Enstitüde vazifeli 7 usta öğreticiden oluşan takım, yaklaşık 2,5 yıl süren emek ile 120 enjeksiyon oyasının replikalarını hazırladı. Bu oyalardan bazılarının “Sevgili”, “Ensesi Kalın taktı zavallı baktı”, “Tefebaşı”, “Torun gülü”, “Ihlamur”, “Ikbal çelen”, “Meclis kuruldu”, “Ebegümeci”, “Kestane çiçeği”, “Malak sattıran” kabil isimleri bulunuyor.

Kadın yordamlı öğreticiler, alelumum başörtüsü ve yazmalara takılan enjeksiyon oyalarını familya aksesuarı ve çeşitli bezgi eşyalarına de uyguladı.

İğne oyaları, Kütahya- Eskişehir kişmiri yolunun 32. kilometresindeki Frig Belde ve Medeniyet Tanıtım Merkezi’nde sergilenerek ziyaretçilere tanıtılıyor.

Kütahya Olgunlaşma Enstitüsü Müdürü Elif Telli, AA muhabirine, alım adına kentin kültürüne katkı sunmaya devam ettiklerini söyledi.

İğne oyalarının, Kütahya’nın önemli bire bir değeri olduğunu vurgulayan Telli, şöyle konuştu:

“Enstitü kendisine kentin bayrı kültürünü tanıtmak için çabucacık seçkin sene ayrımsız tema üzerinde çalışıyoruz. Kısaca 2,5 yıl önceki dahi enjeksiyon oyaları üzere el merkezimiz ve ilçelerimizde araştırmalarımıza başladık. Tabir yerindeyse kadınlarımızın alet sandıklarına büyüklüğünde bakarak iğne oyalarımızı ortaya çıkardık. Sonrasında bu oyalarımızın replikalarını yaptık. Çalışmayı yaparken iğne oyalarımızı sadece kına gecelerinde, danelerde (yazma) makbul aksesuar olmasın diyerek kâh ocak aksesuarı ürünler ile bezek eşyalarına dahi uyguladık. Çiniyle kullandığımız ara sıra enjeksiyon oyalarımız dahi oldu. Bunları henüz üstelik çeşitlendirmeyi planlıyoruz.”

Telli, enjeksiyon oyalarına coğrafi belen tescil belgesi alabilmek için Türk Patent ve Marka Kurumuna yaptıkları başvurunun yakın zamanda sonuçlanmasını beklediklerini ifade etti.

10 günde yapılanı bile var 6 kamer süreni bile

El sanatları atölyesi maharetli öğreticilerinden Rabia Istekle ise evvelce genellikle gerçek boyalarla hazırlanan iplerle ve kısıtlı renklerle iğne oyası yapıldığını, günümüzde ise bir nice rengi bulunan iplerle fiilen rengarenk modeller ürettiklerini belirtti.

İğne oyalarının imal aşaması hakkında bilgi veren Yürekten, “Kuş Yemi kenarları için yaptığımız iğne oyalarımızı has ipek iplerle işliyoruz. Bu enjeksiyon oyalarımızın misil ve desenlerine göre yapım süreleri oluyor. Bazı enjeksiyon oyalarımız 10 günde yapılabiliyorken, bazılarının ise yapımı 6 ay büyüklüğünde sürebiliyor.” dedi.