Vekil Bitkisel: Konuşu büyümenin yüzde 5 olması hedeflenmektedir

HAZİNE ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, “Sene geneli üzere yüzde 5 oranında bir büyümenin gerçekleşmesini öngörüyoruz. 2023 yılında üstelik stabil görünümünü koruması muhtemel iktisadi büyümenin yüzdelik 5 olması hedeflenmektedir” dedi.

Türkiye Balaban Ulus Meclisi (TBMM) Tasrif ve Bütçe Komisyonu, SELIM Fırka Bingöl Saylav Cevdet Yılmaz başkanlığında, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile merbut kuruluşların bütçelerini ahbaplık etmek amacıyla toplandı. Kaynak ve Maliye Bakanı Nureddin Bitkisel, yarkurul üyelerine yemek gerçekleştirdi. Nebati, bakanlığın cümbüş ve hedeflerini anlattı. Koronavirüs salgınının yıkıcı sonuçlarının nazik ölçüde geride kaldığına belen eden Vekil Bitkisel, “Telkih ve genişletici politikaların etkisiyle 2021 yılında toptan düzeyde canlanan konuşu aktivite, 2022 yılında aşamalı adına yavaşlamaktadır” ifadelerini kullandı.

‘KÜRESEL TAHACCÜM BEKLENTİSİ, YÜZDELIK 3,2’YE DÜŞTÜ’Jeopolitik gerginliklerin tırmanması, artan erke maliyetleri, yükselen pahalılık ve sıkılaştırıcı para politikaları zımnında, küresel büyümeye ilgilendiren beklentilerin daim yerine adi yönlü güncellendiğini kaydeden Bakan Nebati, “Arsıulusal Servet Fonu (IMF), 2022 yılı küresel nema beklentisini, bu yılın başındaki yüzdelik 4,4 seviyesinden yüzdelik 3,2’ye düşürdü. 2023 yılı beklentisini da yüzde 2,7 seviyesine indirdi. Farklı yandan dünya ticaret hacmindeki çoğalma üstelik giderek yavaşlıyor. 2021’da yüzde 10 artan tecim hacminin, 2022 yılında yüzdelik 4,3 artması bekleniyor” değerlendirmesinde bulundu.Yüksek enflasyona alın dünyada uygulanan akçasal sıkılaşmanın etkisiyle talebin daralmaya başladığı, toptan durgunluk riskinin ise vahim anlamda arttığını kaydeden Bakan Bitkisel, “IMF, 2023 yılında Almanya ve İtalya ekonomilerinin daralmasını bekliyor. Euro bölgesinin 2023 yılı tahaccüm tahmini, bu yılın başında yüzde 2,5 iken, şu anda yüzde 0,5 seviyesine sakıt durumda” dedi.’ELEKTRİK VE GAZ FİYATLARI SATIN KABUL ETME GÜCÜNÜ AZALTIYOR’2022’nin, oylumlu jeopolitik gerginliklere görüntü olduğuna dikkat çeken Bitkisel, “Rusya- Ukrayna savaşı, gıdada ve enerjide ciddi tedarik yollarının tıkanmasına ve zımnında mal fiyatlarında arttırma artışlara yol açmıştır. Garplı ülkelerin Rusya’ya uyguladığı yaptırımlar ve Rusya’nın alın yanıtlarıyla zaman Avrupa, korkulu ayrımsız enerji kriziyle karşı karşıyadır. Hemencecik küsurat cümbüş ve doğal gaz fiyatları, enflasyonu elan de yükseltirken gömlek halkı satın alma gücünü dahi azaltıyor” diye niteleyerek konuştu.2021 yılına 50 dolar, 2022 yılına ise 80 dolardan başlayan yer yağı fiyatlarının, Rusya- Ukrayna savaşıyla 130 dolar seviyelerine büyüklüğünde yükseldiğini belirten Bitkisel, “Analog şekilde 2021 yılı başında bin metreküpü 200 dolar olan Avrupa ışıntı doğal gaz fiyatları, az daha 18 hatim artarak 26 Ağustos’ta 3 bin 500 doların konusunda intişar ve tarihi zirveleri görmüştür. Zaman erke fiyatları tıpkı miktar gerilemiş olsa bile bibi geçmiş yılların üstünde seyretmektedir” değerlendirmesinde bulundu.Türkiye’nin, 2021 yılında yüzdelik 11,4 oranındaki gayrisafi güçlükle içi hasıla (GSYH) büyümesi ile G20 içinde sunu hızlı büyüyen ülke olduğunu aktaran Vekil Nebati, son 50 yılın sunu erdemli tahaccüm oranının kaydedildiğini bildirdi.’TÜRKİYE OECD’DE ARZ HIZLI BÜYÜYEN ÜLKELER ARASINDA YER ALMIŞTIR’Büyümenin 6,6 puanının mikro içi talepten, 4,8 puanının ise açık dış talepten geldiğini nâkil Vekil Bitkisel şöyle dedi: “Açık aut talebin büyümeye olan bu katkısı, 2001’den sonraları ulaşılan en faziletkâr cirim olmuştur. Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşın bozukluk olduğu ipham ortamına ve zayıflayan global ekonomiye karşın, gayrisafi ancak içi hasılamız hakiki yerine 2022 yılı ilk yarısında yüzde 7,5 tahaccüm kaydetmiştir. 2’nci çeyrek altın itibarıyla yüzdelik 7,6 büyüme oranıyla Türkiye OECD’birlikte arz acul büyüyen ülkeler arasında meydan almıştır. Yılın önce yarısında ekonomimiz, sürdürülebilir ve dosdoğru büyüme hedefimiz doğrultusunda muvazeneli görünümünü korumuştur. Büyümeye kesin dış talebin katkısı, geçmiş çeyrekte 3 puan, 2’nci çeyrekte ise 2,7 benek olmuştur.”TAHACCÜM HEDEFİ YÜZDELIK 5Bakan Bitkisel, 2022’nin 2’nci yarısına ait avangart göstergelerin, toptan yavaşlamanın da etkisiyle mutedil büyümeye belen ettiğini belirterek, “Yıl geneli amacıyla yüzdelik 5 oranında bire bir büyümenin gerçekleşmesini öngörüyoruz. 2023 yılında üstelik istikrarlı görünümünü koruması beklenen iktisadi büyümenin yüzde 5 olması hedeflenmektedir” ifadelerini kaydetti.’SON 8 YILIN YERYÜZÜ DÜŞÜK SEVİYESİNE GERİLEDİ’Nazır Nebati, bütün istihdamın müstevli öncesi dönemin konusunda çıkarak tarihi efdal seviyelere ulaştığını, böylelikle avarelik oranının yegâne haneye düştüğüne değinerek, “Mecmu istihdam seviyesi ilkgüz bakımından 31,4 milyon kişiyle parçalanmamış zamanların zirvesine ulaşmıştır. Böylece, istihdam oranı 2021 yıl sonuna bakarak 0,9 puan artarak yüzde 47,6’ya yükselmiştir. Cıvıl Cıvıl istihdam büyümesinin işgücü artışının üstünde seyretmesi sonucunda işsizlik oranı biricik haneye düşmüştür. Ağustos ayı itibarıyla aylakçılık oranı sonuç 8 yılın yer düşük seviyelerine gerileyerek yüzdelik 9,9 olmuştur” dedi.’İHRACATIN 305 MİLYAR DOLARA ULAŞMASINI BEKLİYORUZ’İhracatta tarihi rekorların kırıldığını ve kırılmaya bitmeme edeceğini belirten Bitkisel, “‘Türkiye Tutum Modeli’ kapsamında attığımız adımlarla alay malay ihracatçılarımız toptan hazırlık zincirlerindeki aksaklıkları fırsata çevirmeyi nail ve ihracatımızı büyümenin lokomotifi haline getirmiştir. İhracatımız, 2022 yılının temas ayında rekor kırmış ve teşrinievvel ayında yıllıklandırılmış 253 bilyon doları aşarak Cumhuriyet Altını tarihinin sunma efdal seviyesine ulaşmıştır. Bugün Türkiye, 228 devlet ve bölgeye ihracat fail ve acun ihracatından aldığı payı yüzde 1’in üstüne çıkaran aktif bire bir tutum konumundadır. ‘Ölçülü Vadeli Program’ dönemi sonunda ihracatın 305 milyar dolara ulaşmasını hedefliyoruz” dedi.Küresel enerji fiyatlarına sınırlı olarak efdal seyreden erke ithalatı ile bütün ithalatın dahi yükseldiğini anlatan Bakan Bitkisel, “2021 yılında mecmu 50,7 bilyon dolar olan enerji ithalatı, teşrinievvel ayında yıllıklandırılmış yerine 94,4 milyar dolara yükselmiştir. 2022 yılı ilk teşrin ayında dış alım yıllıklandırılmış adına 356,5 milyar dolar olmuştur. Almanak ihracatın ithalatı istikbal oranı, teşrinievvel ayı bakımından yüzde 71’ken, enerji aut bu şevket yüzdelik 91 seviyesinde gerçekleşmiştir” açıklamasında bulundu.2023 başında Karadeniz’deki gaz çalışmalarının tamamlanması ve yeni rezervlerin keşfi ile enerjide dışa bağımlılığı azaltmayı hedeflediklerini kaydeden Nebati, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Akan amal dengesi ile aut finansman ihtiyacı üzerindeki baskıyı daha bile zir çekmeyi hedefliyoruz. Aut finansman üzerindeki baskıyı azaltmayı amaçlayan yaklaşımımız, sağlıklı sektörün döviz pozisyonuna müspet yansımaktadır. Mali kavil dışındaki firmaların, net döviz kalıp açığı, 2017’den itibaren 98,5 milyar dolar iyileşerek 2022 yılı Ağustos ayında, 2010’dan bu yana sunu bağan seviyesi olan 89 bilyon dolara gerilemiştir. Ayrıca seksiyon, kısa vadeli net döviz pozisyonunda ağustos kocaoğlan bakımından 69 bilyon dolar fazladadır.”Nebati, bankacılık sektörüne yönelik değerlendirmelerde bulunarak, “Bankacılık sektörümüz ilk teşrin ayı itibarıyla ecnebi dünyalık kesin genel pozisyonunda 5 milyar dolarlık fazlaya sahiptir. Göz, dengeli görünümü ve etkili resülmal yapısı yardımıyla belkili şoklara cebin mukavim bire bir konumdadır. 2021 yılı aralık ayında döviz arık, oynaklıklarının önüne geçerek mali istikrarımızı tahkim etmek için kırat korumalı TL mevduat ve iltihak hesapları (KKM) uygulamasını devreye aldık” dedi.’TL’YE CESARET ARTTI’Vatandaşların, Düzey Korumalı Mevduat’a (KKM) destek ve teveccühleri yardımıyla milli para biriminde istikrarın güçlendirildiğini, TL’ye olan güvenin arttığına ilgi çekici Nebati, “9 Teşrinisani bakımından 2,3 milyon mudinin, kestirmece 1,5 trilyon TL’lik tasarrufu, bu hesaplarda değerlenmektedir. Hazne yoluyla desteklenen KKM hesaplarına bugüne kadar yaklaşık 91,6 bilyon TL bindi ödemesi gerçekleştirilmiştir. Hazine destekli hesaplarda restorasyon oranı kestirmece yüzdelik 70 seviyesindedir. KKM hesaplarının hep vadeli mevduatlar içindeki payı ise yüzdelik 27’dir” diye niteleyerek konuştu.KKM uygulamasıyla birlikte TL mevduatının averaj vadesinin, 2 katına yükseldiğini nâkil Nebati, sektörün yer koca risklerinden olan vade uyumsuzluğunda ise balaban salah sağlandığını söyledi.Nebati, hazne destekli emniyet kefaleti sistemini çalışkan kullanmaya bitmeme ettiklerine bel ederek, “Bu çerçevede işletmelerimizin harcamalarının karşılanması, firmaların envestisman ve ihracat faaliyetlerinin desteklenmesi üzere andıran dönemde 3 adet kredi paketini uygulamaya aldık. 2022 yılında yaklaşık 7 bin ticari işletmemize 54 bin cesaret işlemi ile 71 milyar TL kredi ve 61 bilyon TL’lik kefillik kullandırdık. İlave olarak, ülkemizin istihsal kapasitesini ve ihracat potansiyelini tezyit etmek amacıyla ihracatçılara ve turizm sektörüne akıllıca faizli, mufassal vadeli bütün 150 milyar TL’lik güven imkanı sunduk” dedi.KOBİ’LERİN KULLANDIĞI KREDİLERÜlkenin büyümesi ve kalkınmasında mehabetli aynı tumturak üstlenen KOBİ’lerin bankacılık sektöründen kullandıkları kredi hacminin, ekim kocaoğlan itibarıyla 1,7 trilyon TL’yi aştığını nâkil Icra Vekili Nebati, “KOBİ kredilerinin tarihî ortalamasının 3 gâvur üstünde büyümüş olması modelimizin çıktılarıyla uyumludur. KOBİ kredisi kullanan azrail sayısı, ilkgüz ayı itibarıyla 4,3 milyon adedi geçmiştir” diye niteleyerek konuştu.Nazır Bitkisel, Kültür Bankası ve Tarım Cesaret Kooperatifleri vasıtasıyla 2022 yılında 923 bin üreticiye kestirmece 116 bilyon TL’lik kaynak nema destekli cesaret kullandırdıklarını, bu kredilerden doğan faizin, averaj yüzdelik 70’ini karşıladıklarını, böylelikle üreticilere bütçeden 6,4 bilyon TL nema desteği sağladıklarını söyledi. Bu tutarın yıl böylelikle 10,5 milyar TL’ye ulaşmasını beklediklerini vurgulayan Nazır Nebati ayrıca, bu sene süresince tarımsal üreticiler için hazine nema destekli kredilerin tamamında eğin limitleri yükselttiklerinin da altını çizdi.Esnafa verilen ürem desteğinin yıl sonuna kadar 9,8 bilyon TL’ye ulaşmasını öngördüklerini anlatan Bitkisel, “Bunlara ilaveten Umum Bankası tarafından esnaf ve sanatkarlara 100 bilyon TL’lik hazine repo destekli itimat kullandırımını başlattık” dedi.’BÜTÇE AÇIĞININ GSYH’YE ORANINI 1,5’E İNDİRMEKTE KARARLIYIZ’Bitkisel, 2022 yılı bütçe gelirlerinde güçlü artma olduğunu belirtip, şu açıklamada bulundu: “2022 yılında da, müspet seyreden ekonomik aktiviteyle alay malay ağırlıklı kendisine dirimlik ve kazançlardan alınan dolaysız vergilerin katkısıyla bütçe gelirlerimiz faal tıpkı artım göstermiştir. Bu sene üstelik doğal gaz ve cümbüş tüketimine müteveccih sübvansiyonlara, toplumsal kesimlere sağladığımız arttırma desteklere, çalışanlar ve emeklilerimize yaptığımız ücret ve mahiye artışlarına ve vazgeçtiğimiz algı gelirlerine rağmen, merkezi yönetim bütçe açığının GSYH’ye oranının yüzde 3,4 olarak gerçekleşmesini bekliyoruz. 2022 yılında genel hile bütçe açığının milli gelire oranının, Japonya’üstelik yüzde 7,9, Fransa’bile yüzdelik 5,1, İngiltere’da yüzdelik 4,3, Hindistan’birlikte yüzde 9,9 ve Çin’dahi yüzdelik 8,9 olması öngörülmektedir. Görüldüğü üzere ülkemiz bütçe performansıyla gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerden pozitif ayrışmaya bitmeme etmektedir. 2023 yılı bütçesi birlikte geçmiş bütçelerde olduğu kadar finansal sıkı düzen anlayışıyla hazırlanmıştır. Orta Vadeli Izlence döneminde, Türkiye Tutum Modeli kapsamında kamu finansal yapısının daha dahi güçlendirilmesi hedeflenmiştir. Bu kapsamda, bütçe açığının GSYH’ye oranını izlence dönemi böylece yüzde 1,5’e indirmekte kararlıyız. bununla birlikte, bölüm sonunda getiri dışı bütçe dengesinin GSYH’ye ihtişam adına yüzdelik 1,3’e ulaşmasını öngörüyoruz.”‘ELEKTRİK VE DOĞAL GAZDA SÜBVANSİYON SAĞLIYORUZ’Nazır Bitkisel, 2022 yılında enflasyonla mücadele kapsamında 276,8 milyar TL rüşvet gelirinden vazgeçtiklerini söyleyerek, “Vatandaşlarımızın gelgel güçlerini gözeterek, enflasyonla mücadeleye kazanç politikaları marifetiyle da koskocaman destek sağlıyoruz. Besin ürünlerindeki KDV’yi yüzde 1’e indirdik. Azık ürünlerinin küresel perişan satışlarında KDV oran farklılığını ortadan kaldırdık. Yiyecek içmece hizmetlerinde, asıl saffet ürünlerinde, meskenlerde makbul ve çiftçimizin kullandığı elektrikte, KDV oranını yüzdelik 8’e indirdik. Arsa ve yer teslimlerinde KDV oranını yüzde 18’den yüzde 8’e indirdik. Bölük teslimlerinde KDV uygulamasını kademeli ayla getirdik. Vatandaşlarımızın hanelerde kullandığı tabii gazda yüzde 80, elektrikte ise 1’inci kademede kısaca yüzde 50 destekleme sağlıyoruz. Yani maliyeti 300 TL olan bire bir ruh sarfiyatının vatandaşımıza faturalanan kısmı vakit kaybetmeden 150 TL’dir, artan 150 TL’si ise desteklenmiş edilmektedir. gaz içinse bu tutarlar daha azrail olup maliyeti 500 TL olan gaz tüketiminin yemeden içmeden 100 TL’si vatandaşımıza fatura adına yansırken 400 TL’lik iri kısmını devletimiz karşılamaktadır” açıklamasında bulundu.2,1 milyon haneye 150 kilovat saate kadar cıvıltı tüketim desteği sağladıklarını nâkil Nebati, “Hedefimiz bu desteğin 4 milyon haneye çıkarılmasıdır. Bu kapsamda, 2023 yılında Sosyal Teavün ve Dayanışmayı Motivasyon Fonu’na 4,8 bilyon TL tutarında mahiyet ayrılması planlanmıştır. Eş bir uygulamayı 2022 yılında doğal gazda bile hayata geçirdik. Halihazırda gerekseme sahibi 331 bin haneye 900 TL ile 2 bin 500 TL ortada tıpkı tutarda, yılda 2 posta ödenecek şekilde fatura desteği veriyoruz. Bu kapsamda, 2023 yılında Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Motivasyon Fonu’ndan 1,8 milyar TL tutarında cins ayrılmıştır” dedi.Anahtar dışı ekonomiyle mücadelede etkinliği artıracaklarını duyuran Bitkisel, “Rüşvet uygulamaları ile muhasebe ve raporlama hizmetlerinde dijitalleşmeyi yaygınlaştırıyoruz” dedi.HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI 2023 YILI BÜTÇESİ

Nebati, Hazne ve Maliye Bakanlığı’nın, 2023 yılı bütçe teklifine ilgili, “Bakanlığımız asıl hizmetlerine ait adına Mali Sistemin Geliştirilmesi ve Sigortacılık Programı, Hazne Varlıklarının ve Yükümlülüklerinin Yönetimi Programı, Pusat Dışı Ekonomiyle Uğraş Programı ile Stratejik Dümen ve Üs Tahsisi Programı düzlük almaktadır. Bakanlığımızın 2023 yılı mecmu bütçe teklifi 2,2 trilyon TL’dir” diye konuştu.