Kütahya ruzname: Simav Çayı’ndaki kirlilik ve kokuya reaksiyon

BALIKESİR’in Kepsut ilçesinden sabık ve Marmara Denizi’ne dökülen Simav Çayı’ndaki kirlilik ve tezahür nahiye halkını huzursuz ediyor. Ekincilik arazilerini suvarmak zorunda olduklarını tamlayan mahalleli, şişko balık ölümleri yaşandığını ve çayda enerjik kalmadığını öne sürerek, reaksiyon gösterdi. Il ise kirliliğe sebep olanlara müteveccih, 14 misil yönetsel müeyyide cezası uyguladı.

Kütahya’nın Simav ilçesi yakınında bulunan Şaphane Dağı’ndan başlayıp, Balıkesir’in Sındırgı, Bigadiç ve Kepsut ilçelerinde güzeşte Simav Çayı, Bursa’dan gelen Nilüfer Çayı’nın bile katılmasının arkası sıra Marmara Denizi’ne dökülüyor. Simav Çayı’nın geçtiği Balıkesir’in Kepsut ilçesi bölgesinde yaşayanlar, karine ve pislik zımnında sıkıntılar yaşamaya başladıklarını söyledi. Ara Sıra işletmeler eliyle suya atılmış boşaldığı sav edilirken, çayın kenarında bulunan, geçimini ekincilik ve hayvancılıkla sağlayan umum, pencerelerini açamayacak duruma geldiklerini dile getirdi. Kirlilik dolayısıyla mahallelinin öksürük ve nefes darlığı gibi sorunlar yaşamaya başladığını söyleyen Bektaşlar Muhtarı Ayşenur Enerjik, “Çay sulu akıyor. Köylümüz üstelik bu durumda çevre şikayetçi. Ben dahi bunları genellikle dile getiriyorum ama gelişigüzel bulgu alamadım. Öncelikle tezahür çokça çok. Camlarımızı, kapılarımızı kokudan açamıyoruz. Esas sorunlardan biri de tarlalarımız buradan sulanıyor. Bütün bu yiyecekler, içecekler buradan sulanarak oluyor. Bunlar yiyeceklerimize bile geçiyor. Elan önceki yıllarda şişko balık ölümleri da yaşandı ancak daha çok balık birlikte kalmadı. Derede çalışkan yaşamıyor. Köyde yaşayanlarda öksürük başladı, nefes darlığı oluyor. Ayrımsız rahatsızlığı ayrımsız süredir ego üstelik yaşıyorum. Alamet kaynaklı mı? Bilmiyorum ama bu sorunumuza hal bulunmasını istiyoruz” dedi.

‘TARLALAR BU ÇAYDAN SULANIYOR’Kepsut Belediyesi ve Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Meclis Üyesi Serkan Mehmet Ertan ise 5 yıldan bu yana kirliliğin artarak devam ettiğini belirterek, şunları kaydetti: “Kepsut tahminî 5 yıl önceye kadar henüz güzeldi. Kestirmece 5 seneden beri Simav Çayı’nın kirliliği Kepsut’u çılgın derecede etkilemiştir. Balıkesir Türkiye’yi doyuran yurt olarak bedii ve Simav Çayı’nın geçtiği noktalar Bigadiç, Kepsut ve Susurluk’tur. Simav Çayı de bu ilçeler amacıyla adeta tıpkısı fert damarıdır. Maatteessüf bu fert damarı kirlilikten yağlık şu anda insanların hayatlarını ters namına etkilemektedir. Bu ilçelerimiz geçimlerini tarım ve hayvancılıkla yapıyor. Maalesef su ihtiyaçlarının çoğunluğunu bile Simav Çayı’ndan karşılıyorlar. Maatteessüf diyorum zira Türkiye’yi doyuran aynı ülke kendisine maatteessüf resmen sofralarımıza dağ akıyor. Zira bu kirlilik yıllardan beri düzelmedi. Hayvanlar soluk alamıyor. Binlerce hayvan sabık yıl öldü.”‘5 YIL ÖNCE YÜZÜLÜYORDU, YANINDAN GEÇİLEMEZ ARKAÇ GELDİ’Simav Çayı’nın yaklaşık 5 sene önce yüzülebilecek büyüklüğünde temizken bu duruma geldiğini nâkil Ertan sözlerine şöyle bitmeme etti: “Yetkililere dilimiz döndüğünce derdimizi anlatmaya çalışıyoruz. Ancak temas sonuç alamadık. İnşallah bundan sonra kesin bir sonuç alırız. Balıkesir’da Kepsut, Bigadiç ve Susurluk üzerinden sabık bu Simav Çayı sonuç olarak de Marmara Denizi’ne boşalıyor. Geçtiğimiz yıllarda da hatırlıyorsanız müsilaj sıkıntısı çekmiştik ve kirliliğin müsilajı üstelik etkilediği üstelik profesörler yoluyla açıklanıyor. Yani bu sıkıntının benzeri zaman evvel çözülmesini ve çıktı dereye girebildiğimiz, yanından geçe kokudan erinçsiz olmadığımız benzeri Simav Çayı’nı esasen Kepsutlular namına istiyoruz. 5 sene geçmiş yüzülen bu dere, yanından geçe soluk alınamaz benzeri ayla geldi. Burada çıktı kurbağalar üstelik patırtılı çıkarmıyor, çünkü kalmadı. Bu kesim tarım ve hayvancılıkla geçimini sağlıyor. Balıkesir genelinde fidanların mefret benzeri bölümü buradaki suyla yetişiyor. Biz bunun önlemini alamazsak ilerleyici zamanlarda elan keder sonuçlarla karşılaşabiliriz. Bu kirliliğe neden olan sanayi, insanı evet bile hayvanca atıkların belirleme edilmesi gerekiyor.”  ‘ÇOK KIYGIN DURUMDAYIZ’Doğduğundan beri bu mahallede yaşadığını belirten Sacit Topalak (60), 5 seneden bu yana başlayan kirliliğin kendilerine iri uymazlık verdiğini aktardı. Arazi, “Çokça kiygin durumdayız. Evlerde konu pencere açılmıyor. Sinekten, kokudan duramıyoruz. Soluk almakta zorlanıyoruz” dedi.Çayda deli dolu popülasyonu kalmadığını belirten mahallelilerden Abdullah Örenlik ise akarsu içtikleri derenin yanından geçememeye başladıklarını söyledi. 2022’DE 14 İDARİ YAPTIRIM CEZASIBalıkesir Valiliğince Simav Çayı’nı kirletenlere yönelik 14 nöbet yönetimsel yaptırım cezası uygulandığı belirtildi. Il marifetiyle yapılan açıklamada şu ifadelere düz verildi: “İlimiz sınırları içerisinden geçerek Marmara Denizi’ne dökülen Simav (Susurluk) Çayı’nda pislik oluştuğuna ilgilendiren kimi vakit bilgelik ve paylaşımların yapıldığı görülmektedir. Hele Yer, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımızın koordinasyonunda düzenlenen Marmara Denizi Eylem Planı çerçevesinde 2021 yılı haziran ayından itibaren Simav Çayı’na etkisi olan bölgedeki tesisler 2872 az Belde Kanunu uyarınca kırıcı tıpkısı denetime tabi tutulmuştur. Gerek kentsel atılmış su arıtma tesisleri gerekse sınai-evsel atık su oluşturan/arıtma tesisi kâin işletmeler ve hayvancılık tesisleri sıklıkla denetlenmektedir. Ayrıca mevrut şikayet ve ihbarlara anında engelleme edilmektedir. 2022 yılı içerisinde 14 yönetimsel müeyyide kararı uygulanmıştır. Ilkin Susurluk Havzası’nda bulunan endüstri tesisleri doğmak için İlimiz genelinde pislik oluşturan yekpare kaynaklara yönelik denetimlerimiz geceli gündüzlü yerine devam etmektedir.”

Share: