Sebep Beyazıt Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Abdulkadir Develi, Bayburt Gazeteciler Cemiyeti’ni konuşma etti. Memleketi Bayburt’ta tıpkısı takım ziyaretlerde bulunan Develi, ekonomiye müteveccih açıklamalarda bulunarak, Bayburt’a dayalı görüşlerini paylaştı.

Son dönemde ulusal yapıt organlarında iktisat programlarındaki yorumları ile ilgi calip Doç. Dr. Abdulkadir Develi, BGC ziyaretinde gazetecilerin mevki ekonomisi ve Bayburt’a dair sorduğu soruları cevapladı.

Mevki ekonomisini değerlendiren Develi, Türkiye’nin 100 yılının konuşulduğu benzeri ortamda Bayburt’un birlikte 100 yılının konuşulması ve planlanması gerektiğini söyledi. Develi, “Çocuklarımıza, torunlarımıza şüphesiz benzeri Bayburt bırakacağız? Bunun planlamasını yapmamız geçişsiz. Detaylı vadeli projeleri konuşmamız lazım. Enerjimizi müspet yönde harcamalıyız. Bu anlamda bizim koşturmamız lazım” dedi.

“Bayburt’un 100 yılının projelendirilmesi lazım” diyen Develi, Tarihi İpekyolu’nun önemine değindiği konuşmasında tarım ve endüstri hakkında birlikte balaban açıklamalarda bulundu.

“İpek Yolu avantaja çevrilebilir”

“İpekyolu üzerindeyiz. Bayburt’tan Katar’a mermer ihracatı oldu, bu haddinden fazla ümit donör tıpkı husus. Şuan bize andıran sunma iri muamele Ortadoğu ve Afrika, değişik yandan dünyanın en şişman ekonomisi Avrupa komşu bize. Mecmu güreşçi köprüsü durumundayız. Rusya ile jeopolitik mesail yaşanıyor. Dolayısıyla bizim bu bayrı toprakların önemi jeopolitik adına arttı. Erke merkezini burada kuralım, burada fiyatlansın diyoruz. Nedeniyle Azerbaycan karayolu açılacak. Oradan Orta Asya Cumhuriyetleri’hangi öğün açılacak. İran’a tecim ambargolarının kalkması üzere girişimler olacak. 1979’dan önceki babamların tırları varmış, İran’a gidip gelirlermiş. Bura Tarihi İpek Yolu üstünde, bu durum avantaja çevrilebilir.”

Tarım, hayvancılık ve endüstri

“Tarım ve hayvancılığı anadan görme usullerden kurtarıp, nitelikli ağıl getirmek lazım. İyi örneklere ihtiyacımız var. Yer çokça fazla, tarım maharet hale getirebilir. Geleneksel usullerle gitmiyor. Bayburt’un nitelikli ekibinin tarımla buluşması geçişsiz. Uran ile ilişkin idmanlı balaban firmalar var. Onların buradaki isteklendirme cazibesi ile buluşturmak lazım. Milli projelerin tıpkısı parçasını buraya çekebiliriz.”

Proje sunmanın önemi ve Teknokent

“İmkanlar haddinden fazla, mutluluk büyüyor. Talih katma derece üretiyor. Jeopolitik namına Tanrı bize tıpkı fırsat verdi. Bayburt hükümetten istediği desteği alıyor. Kâfi kim bu gelen gerçek çokça dolgunca aynı şekilde değerlendirilsin. Hükümete proje götürüldüğünde bunlar desteklenir ve hayata beğenilen. Teknokent’in Bayburt’ta düşünülmesi lazım. Bayburt Üniversitesi Bayburt için iri yarar, kampüs yerine çok bereketli tıpkı durumda.”

Açıklamasında Türkiye ekonomisini dünya ekonomisi ile karşılaştıran Develi, ekonomide nema oranları, para şişkinliği, akan zahir kadar bahis başlıkları altında değerlendirmede bulundu.

“Türkiye’de ongun benzeri tablo var”

“Şuanda dünyada pandemi bitmiş. Pandemi döneminde 30 dolara düşen petrolün fiyatı, şuanda 90 dolar civarında. O dönemde hep devletler piyasayı desteklediler. Pandemi bitince herkes bu desteği çekti. Çabucak bunun peşine de Rusya Ukrayna savaşı başladı. O umum huysuz politikalar bu kere faizleri yükseltmeye başladı. Şuanda de küresel açıdan güç tıpkısı daralma söz konusu. Avrupa, ABD’dahi nema oranları hem bayağı akilane ilerlerken, Türkiye ekonomisi ise yukarı akıllıcasına seyrediyor. Yüzdelik 5.5’luk tıpkısı nema var. Bu noktadan baktığımızda oldukça mebzul benzeri nitelik söz konusu. Farklı taraftan birlikte faziletkâr pahalılık artışı yapıyoruz. Bizim bünyemiz enflasyona dayanabilen. Ekonomide amal yürüyor. Aynı taraftan faziletkâr faizle mücadele ederken, değişik taraftan de erdemli enflasyona insanları uyarlamak geçişsiz. Dirimsel tezyit etmek lazım. Bire Bir mızıka politikalarla durumu dengelemek geçişsiz. Enflasyon dolayısıyla ara sıra zamlar veriliyor. Şişkinlik bitmeme edince verilen bu zamlar gücünü yitirebiliyor. Orta vadede ekonominin enflasyonu hor makul geleceğini düşünüyorum. Farklı taraftan büyümenin bitmeme ettiği, üretimin devam ettiği kapsam bahis konusu. Bu Türkiye’nin diğer ekonomilerden artı adına ayrıştığının ayrımsız göstergesidir. Özge Acun ülkelerine bakıldığında Türkiye’dahi ongun ayrımsız levha var.”

İşsizlik

İşsizlik yüzde 9,6. Bu Batı’nın ortalamasının biraz üstünde amma bizim genç nüfusumuz Batı’nın iki kalpsiz. O yüzden bizim faziletkâr getiri ihtiyacımız bulunmayan. Bizim paramızın gerçeklik ekonomiye, üretime enjekte edilmesi geçişsiz. Format Bankası’nın seçmeli emniyet politikasını destekliyorum. Zira sair kalem temenni şişiyor. Yurttaş itimat alarak ev alıyor, araba alıyor. Enflasyonu artırıyor. Sen bu parayı nereden kullanacaksın diye sorulmalı. Ticari kredilerde heybet yüzde 28 oldu. Bu mebzul bir molekül. Sermayenin akla yatkın bir şekilde kullanıldığı antlaşma onun ülkeye ilişik değeri aşkın olacaktır. Biz buradan bunu anlıyoruz. İşsizliği yüzde 5’lere çekmemiz geçişsiz.

Akan kategorik ve enerji yatırımları

“Bire Bir gayr da cari yalınlık. Burada sunma şişman behre enerjiye ilgilendiren. Karadeniz’deki enerjinin Türkiye’ye entegre edilmesi 30-40 yıllık enerji ihtiyacımızı karşılıyor. Bu genişlik tıpkı zamanda hem bizim enerji fiyatlarımızı düşürür, hem üstelik 40 yıl boyunca dışarıya ödeyeceğimiz mülk gayrimümkün. Dolar cinsinden ödenen mülk ülkede kala dolar talebimiz azalacak. Dolar talebimizin azalması Türk lirasına olan baskıyı azaltacaktır. O paranın ülkede kalması, yatırıma dönüşmesi ayrı ayrımsız mülhak değer olacak. Akan açığın da kapanması ülkeye ilımlı ve mufassal vadede çok elan artı aktarılma oluşturacaktır.”

Konut projesi

“Sosyal politika uygulamaları çokça koca. 500 bin basamak projesini haddinden fazla durumunda buluyorum. 1 milyon yer üretilecek. 7-8 milyon liralık bölük ve işyeri üretimi olacak. Burada gençlere bile pozitif ayrımcılık var. Bu bile iyi ayrımsız madde. Çünkü hayata başlayan bire bir genç çabucak almış olduğu desteklerle işyeri, ev ve resülmal desteği ile yani çok elan şen hayata başlayacaktır. Hem üstelik bu girişimin önünü açacaktır. Ev fiyatlarını baskılayacaktır. Devletin kollayıcı yönü öne çıkıyor. Tıpkısı gerekseme var. 8 milyon müracaat var. Gelmek ki bu projenin ne büyüklüğünde akilane olduğunu gösteriyor.”

“Ekonomide daraltıcı, sakinleştirici politikaya ihtiyacımız yok

“Efdal faizle talebi düşürelim, dilek hatır üstelik fiyatlar düşsün, şişkinlik düşsün politikasını bu ülkede uygulayamazsınız. Almanya’nın nüfusu bizimle ayrımsız amma tüvana nüfusumuz onların iki merhametsiz kadar. Bunlara hareket lazım, istihdam şart. Dolayısıyla daraltıcı, sakinleştirici politikaya ihtiyacımız yok. Üretimi destekleyen politikalara ihtiyacımız var. Yüzdelik 7 ile esnafa destek veriyoruz, bu ayrımsız ululuk desteğidir. Esnaf bunu gidip ticarette akıllıcasına kullanırsa, araba ve ev alıp fiyatları şişirmezse, hakiki üretim ve istihdam sağlarsa üretim artar ve başıboşluk azalır. Bu noktadan olaya bakıyorum. Klasik soylu erki modellere olan inancımız yine teoride benzer amma bizim ateş parçası modellere ihtiyacımız var. Bu ülkenin sermayesi akıllıcasına aynı şekilde tendürüst nüfusla buluşturulduğu takdirde istihsal sağlanır. Girişimcilik teşviklerine eğilmek lazım.”

Develi’ye teşekkürname eden Bayburt Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Maksat Okutmuş, Bayburt basını ve dernek için bilgi vererek, ziyaretlerinden dolayı Develi’ye teşekkürname etti. Okutmuş, Bayburt amacıyla başlatılacak proje seferberliğine katkı sunmayı görev sayacaklarını rapor etti.

Develi’ye BGC ziyaretinde Bayburt Üniversitesi İnsan ve Cemiyet Bilimleri Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Yakup Yiğit, Bayburt Esnaf ve Sanatkarlar Yüreklilik ve Kefalet Kooperatifi Başkanı Halil İbrahim Yöney, Hak Iz Yüksekokulu Sekreteri Yunus Çil ve Özel İdare çalışanı Gıyap Kiki zevcelik etti. – BAYBURT