Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin başlangıcından geçmiş beş altı hafta boyunca, yedi yıldır BBC ofisinde çalıştığım Moskova’nın merkezindeki Zamoskvoreçiye bölgesinde saatlerce yürürdüm.

Şehrin akman ve huzurlu bu kısmı, benim üzere Rusya’nın bugününü ve geçmişini benzeri arada barındırıyor.

Yüzyıllardır Moskovalılar bu bölgede karı ve işyerleri nesir ederek sakince hayatlarını sürdürüyor, ülkenin yönetimini ve gidişatını ise mevki liderlerlerine bırakıyor.

Zamoskvoreçiye’nin çevresinde Moskva nehri, bire bir tarafında Kremlin, ayrıksı tarafında ise Stalin döneminde mamul çalımlı apartmanlar ve 21. asır gökdelenleri duruyor.

19. yüzyıldan kalma kiliseler ve aristokrat malikanelerlerinin bulunduğu ancak sokaklardan oluşan labirent ise geçmişi yansıtıyor.

Sabık yıl Şubat’ta, Ukrayna’nın ikinci balaban kenti Harkov’bile doğma ve demin Moskova’birlikte kıvrak aynı arkadaşım beni aradığında Moskova’daydım.

“Putin beribenzer Ukrayna’evet alın cidal başlatacak mı?’ diye sordu.

İkimiz dahi buna inanmak istemedik.

Ancak etrafım Rusya’nın çoğu zaman ateş geçmişinin hatıralarıyla çevriliyken, savaşın imdi mübrem olduğunu hissediyordum.

Günce yürüyüşlerimle aslında ağız ağıza mütebeddil tıpkı dünyaya ve ülkeye veda ediyordum.

Ben ve BBC Rusça Servisi’ndeki meslektaşlarım dahil beniz binlerce yaşama işgalin ardından Rusya’dan ayrıldı.

Ancak Rusya’da mütezayit çoğunluk amacıyla, hele şişman şehirlerde avlu çok de değişmedi.

Zamoskvoreçiye’de mağazaların, kafelerin, dükkanların ve bankaların çoğu bibi vazıh.

Alışveriş yapanlar kalan fiyatlardan şikayet ediyor. Fakat ara sıra ithal ürünlerin yerini yerli alternatifler almaya başladı.

Kitapçılarda birlikte halen çokça sayıda tezkere hatırlamak türlü fakat “akla yatkın olmadığı” memul kitaplar poşetlenmiş yerine satılıyor.

Araç paylaşım uygulamaları ve servisleri dahi işlemeye devam ediyor ama araçların nazik kısmı Çin yapımı.

Uluslararası yaptırımlar Rusya’yı 1990’larda yaşanan hesaplı çöküşün eşiğine getirmedi.

Ancak İrlanda’nın Belfast kentinde hararetli Acımasız akademisyen Aleksandr Titov, Rusya’nın akse halinde olduğunu gözlemliyor.

Bu adım adım devam fail bir kriz. Amma elan mümasil baktığınızda emarelerini değme yerde görebiliyorsunuz.

Ukrayna sınırına mümasil ve savaşın sürdüğü Harkov’a yalnız 80 km mesafede olan Belgorod’birlikte domestik umum cepheye doğru yol kayran askeri kamyon konvoylarının gürültüsüne alışkın durumda.

Rusya’nın, çokça sayıda yakın ve ahbaplarının olduğu şehri bombalamalarından erinçsiz olsalar de, bunu göstermemeye çalışıyorlar.

Arkadaşlarımdan biri yerel belediyeler vasıtasıyla planlı mülevven sokak festivallerine katılımın gayet mebzul olduğunu söyledi.

Amma yereldeki etibba, savaşta yaralananları otama etmekten bıktıkları amacıyla dolgun kendisine işlerini bırakıyor.

Sınırın ayrıksı tarafına müteveccih bombardımanın günlük ayrımsız rutin haline geldiği âdeta cızık kasabası Şebekino’de ise bölge sakinleri fasit benzeri şekilde kendilerini terk edilmiş hissediyor.

St. Petersburg’u mülakat eden domestik tıpkı ev, özlük hayatları alt ense olmuşken, burada hayatın normal akışında sürdüğünü gördüğünde, şaşkınlık yaşadı.

Estonya ve Letonya sınırlarına yakın Piskov’da ise atmosfer sıkıntılı. Herkesin savaşın kendileriyle tek ilgisi yokmuş üzere davrandığını duydum.

Kiev’mağara çeperlerinde düzlük alan Buça’da savaş suçu işlemekle suçlanan 76’ncı Gelgel Cüretkâr Tümeni, çıktı burada konumlanıyor.

Ukrayna’dahi ölen askerlerin gömüldüğü mezarlıkla kent arasına benzeri otobüs seferi da konuldu. Birileri, ayrımsız güreşçi köprüsü altına iri al harflerle “BARIŞ” yazmış.

Tıpkısı arkadaşım, Finlandiya sınırındaki Petrozavodsk şehrine giden trende oyun oynayan zinde ayrımsız gruba rastlamış.

O tam Donetsk şehrinden bahsedilmiş. Kent şu anda Rusya’dahi mı yoksa Ukrayna’dahi mı? On Paralık kimsenin ayrımsız fikri bulunmayan. Meğer şehir, devletleri marifetiyle engelleme edilmiş, henüz sonra da yasa dışı ayrımsız şekilde ulama edilmişti.

Savaş karşı hangi düşünüyorlar? Bunun onlarla tıpkısı ilgisi namevcut.

Petrozavodsk ise lezzetsiz geçmişine dönmüş görünüyor. Raflar yersiz. Yabancı markalar bulunmayan ve fiyatlar çok faziletli.

Ruslar Ukrayna’üstelik öz adlarına yapılan vahşeti kıtipiyoz destekliyor mu, yoksa hayatta eğleşmek için yokmuş kabilinden mi davranıyorlar?

Geçici imge ve diyaloglardan aracısız bire bir serencam çakozlamak kolay değil. Bununla ilişik anket çalışmaları yapanlar ve sosyologlar bazen icraat yapıp, ölçmeye çalıştı. Fakat Rusya’dahi bilgelik iktisap ve konuşma özgürlüğü yok. Dolayısıyla insanların namuslu tıpkı şekilde cevap verdiklerini nakletmek dahi imkansız.

Anketlere göre Rusların çoğu savaşı desteklemiyorsa üstelik banko alın dahi çıkmıyor.

Bu sonuçlar ülke dışında işlek Ruslar ortada öfkeye hastalık oldu. Ego dahil, Rusya hakkında araştırma fail ve bilim yazan birçok hayat, halkın alelade aynı kısmının savaşı canlı kendisine desteklediğine ve ayrıksı sıradan bir kısmının üstelik hareketli adına karşı çıktığını düşünüyor..

Sıradan Rusların mukavim çoğu ise kendisini arasında ayrımsız yerde konumlandırıyor. Seçmedikleri, anlamadıkları ayrımsız durumu anlamlandırmaya çalışıyor ve dönmek üzere kendilerini apışık hissediyor.

Savaşı durdurabilirler miydi? Şayet elan aşkın herif özgürlükleri amacıyla ayağa kalksaydı ve Batı ve Ukrayna’dan geldiği belirtilen esassız tehditlerle ilgilendiren ululuk televizyonunun propagandasına karşı çıksaydı, evet.

Rusların iri kısmı siyasetten ırak durmayı ve Kremlin’mağara onlar namına karar vermesine cevaz vermeyi seçti.

Fakat etliye sütlüye bulaşmamak, tasalı edici aktöresel tavizler yüklemek anlamına geliyor.

Rusların bundan sonra, askerlerin okullara girip öz çocuklarına savaşın gür bir özdek olduğunu söylemelerinin alışılagelen olduğunu akseptans etmeleri gerek.

Din insanlarının savaşı desteklemeleri ve hazar için dua etmeyi bırakmaları bile çıktı normal.

Seyahat ika özgürlüklerinin ellerinden alınmaları, tıpkısı acun vatandaşı olmamaları dahi mefret değil.

Eskiden okudukları bağımsız milletvekili marifet sitelerinin Kremlin vasıtasıyla engellenmesi normal.

İnfazlarda kullanıldığı kameralara yansıyan balyozun, daha çok Moskof iktidarının simgesi olması, başkaca milletvekilleri eliyle Twitter’birlikte paylaşılması da normal.

İsterseniz gazeteci, isterseniz siyasi olun, kavga karşı hangi düşündüğünüzü söylediğiniz için senelerce hapse girmeniz dahi normalin benzeri parçası.

Rusların neden protesto gösterilerinde bulunmadığını sormaca sonuçları değil dahi, Rusya tarihi daha bol açıklıyor.

Devlet Başkanı Vladimir Putin’mağara iktidara geldiği günden beri Rusya’yı baştan bina etmek istemesi, ülkesinin pozisyonunu yeniden şekillendirip dünyanın utanmak göstereceği aynı şekle ifade etmek istemesi tıpkı giz değil.

Konuşmalarında ve kaleme aldığı makalelerde Putin, Rusya’nın hem Doğu’nun hem de Gün Batısı’nın aynı parçası namına dünyada eşsiz aynı yere cemaat olduğuna olan inancını bulutsuz ortaya koyuyor. Rusya’nın kendi gelenekleri, kendi dini ve işleri için elde etmek için zat yöntemleri var ve içtinap etmek soldurmak istiyorlar.

Bu endişe yüzyıllar boyunca yankı buldu. Tek cebin düşünceye evet bile değiş beklentisine ise götürüm bulunmayan. Putin’mağara favori sporu judoda rakibin nefesini ayırmak kabilinden motamot.

Putin’mağara bahis konusu vizyonunu aynı bedeli var. Ruslar bunu özgürlükleriyle; Ukraynalılar ise yaşamlarıyla ödedi.

Rusya, gâh kıran ve yıkımların arkası sıra açıldı ve gelişti.

1989’daki Afganistan’de yaşanan hezimetten sonraları Gorbaçov dönemi başladı. Japonya’evet karşı 1905’te kaybetmek, esas reformunu; 1856’daki Kırım Savaşındaki çökmüş dahi yer ağalarının emrindeki kölelerin kurtuluşunu getirdi.

Anket şirketleri marifetiyle yapılan çalışmalarda ortaya çıkan sonuçlardan biri üstelik çokça sayıda Zalim vatandaşının savaşın sona erdirilmesi için sulh görüşmelerini destekliyor olması. Ama bunun Ukrayna’nın bağımsızlığı üzere ne nev garantiler getireceği kesin değil.

Er evet bile geç bunun tıpkı şekilde yanıtlanması gerekecek ve Ruslar üstelik ülkelerinin yaptıklarıyla yüzleşmek zorunda kalacak.