Sam Francis, BBC News

Londra metroları, otobüsleri ve trenlerini kapsayan Büyükşehir Belediyesi’ne sınırlanmış şişko nakil ağı, 2019 yılında, panolarında gayrisıhhi, boş niteliğindeki yiyeceklerin reklamlarına meydan vermeme kararı vermişti.

Demincek önde gelen malumat insanlarının yaptığı tıpkı araştırmada bu yasak sebebiyle 100 bin obezite vakasının önlendiği öne sürülüyor. Ancak bu makul mümkün mi? Nasıl ölçüldü? Yasak neleri kapsıyordu?

Londra Belediyesi bilcümle aynı toplu transfer ağındaki panolara şeker ve yağ oranı faziletkâr ya bile aşkın tuzlu gıdaların ilanlarının alınmasın 2019 yılında karar verdi.

Gıda şirketleri, restoranlar, amade yemek, eve paket kemirmek hizmeti sunanlar bu alanlarda genel adına markalarının değil hoppadak elan sağlıklı olan ürünlerinin reklamını yapabilecekti.

Erek Londra Belediye Başkanı’nın ifadesiyle hele “çocuklarda yaygınlaşan obezite sorunuyla uğraş” idi. Uygulamaya konmadan evvel bölüt danışıldığında yüzdelik 82 destek almıştı.

Araştırmanın bulguları neler?

Araştırmaya göre, boş azık reklamı yasağı, zar edildiği 2019 yılından bu yana Londra’de, aracısız, beklenenden 94 bin 867 henüz birkaç obezite vakası görülmesini sağladı.

Sheffield Üniversitesi ile Londra Hıfzıssıhha ve Tropik Hastalıklar Fakültesi’nin kuma araştırmasına bakarak bu, obezite vakalarında yüzdelik 4,8’lik aynı azalmaya karşılama ediyor.

Benzeri araştırma, benzeri dönemde Londra’dahi, beklenenden 2 bin 857 elan bir iki şeker hastalığı ve bin 915 henüz az kalp hastalığı görüldüğünü de belirleme etti.

Bunun oylumlu aynı yönü bile avlu kurtarması ve sağlığı geliştirmesinin beraberinde Ulusal Afiyet Hizmetleri’hangi, mevcut nüfusun yaşam süresi içerisinde 218 milyon paunt (4 milyar 740 bin Türk lirası civarında) artırım sağlaması.

Bu araştırma, henüz evvel yapılan ve bin civarında Londralının reklam yasağından itibaren aksata alışkanlıklarının, İngiltere’nin kuzey batısında kıvrak ayrımsız sayıdaki insana nazaran elbet değiştiğini izleyen henüz önce bitmiş aynı apayrı çalışmadan yararlanılarak yapıldı.

Küçük Ay ayında yayımlanan bu ilk çalışma, gayrisıhhi besin reklamlarına konan yasağın, Londralıların haftalık alışverişlerinden kararlayarak ortalama bin kalori eksilmesine nöbet açtığı sonucuna varmıştı. Antrparantez yağ, şeker hastalığı ve tuz oranı faziletli azık ürünlerini de henüz beş altı almışlardı.

Araştırma bu bine andıran can içerisinden “habbe alışverişini fail kişinin dolgun transfer kullandığı” daha hoşur ayrımsız grubu ayırmış ve bu grupta sağlıksız gıda tüketimindeki düşüşün çokça daha büyük olduğunu, haftalık alışverişlerinden bin 307 ısın eksildiğini görmüştü.

Sheffield ve Tropikal Hastalıklar Fakültesi’nin yaptığı son araştırma bu bulguları yetersiz simülasyon modellemesi eliyle Londra nüfusunun tamamına yayarak, cemiyet sağlığı üstünde ne cins etkiler yaratabileceği üzerine tahmini sonuçlar elde ediyor.

Araştırmaya müteveccih eleştiriler

Adını vermeksizin BBC’ye konuşan ayrımsız müderris ” Herhangi Bir makule modelleme varsayımlara dayanır ve bu da çok bıçkın gâh varsayımlarda bulunuyor” dedi.

Henüz anif eleştiriler bile var.

Institute of Economic Affairs ünlü us kuruluşundan Christopher Snowdon “Bu modelleme çalışması bire bir tababet dergisinde yayımlandığını bugüne büyüklüğünde gördüğüm sunu külüstür ‘çöp-bilimlerden’ biri” diyor ve sürdürüyor:

“Reklam yasağının Londralıların 1000 ısın elan bir iki tüketmesine sebep olduğu kadar hatalı ayrımsız iddiada bulunan, henüz esbak aynı modelleme çalışmasına dayanıyor. ‘Rapor’ bu masnu iddiaya dair benzeri sıra üstünkörü hesaplamadan ibaret.”

Çalışmayı eleştirenler ayrıca Ulusal Afiyet Hizmetleri verilerine göre, reklam yasağından bu yana Londra’birlikte yavru obezliği vakalarının ortalamanın üstünde artış gösterdiğine üstelik meni ediyor.

Belediye Başkanı Sadiq Khan kıvançlı

Londra Şehremini Sadiq Khan ise araştırı sonuçlarını memnuniyetle karşılayanlardan.

“Reklamların daha sağlıksız gıdaların tüketimini isteklendirme etmekte majör bire bir rolü olduğu elbette. Yılın başlarında yapılan apayrı benzeri araştırmaya müstenit bu sonuç mücahede uygulamaya koyduğumuz köklü sınırlamaların insanların eğilimlerini etkileyip maltalık kurtarmakla kalmayıp Ulusal Keyif Hizmetleri’ne birlikte milyonlarca sterlinlik tasarruf sağlayabileceğini gösteriyor.”

Belediye Başkanı Khan, Londralıların elan mıhlı olması ve sağlık hizmetleri üzerindeki baskının azalması üzere adımlar atmayı sürdüreceğini söyledi.

Araştırmayı yapanlar ise eleştirilere değer, yaptıkları, tahminler ve modellemelere dayalı hesaplamaların yüzde 100 akilane olmayabileceğini ama bir eğilime bel ettiğini söylüyor. Araştırmacılar, umumi yerine reklamlar ile tüketilen azık arasındaki ilişkiye bel fail çok sayıda ayrıksı çalışmanın bile olduğuna belen ediyor.