Iğdır’de konusunda peyk verici takılarak takip altına alınan step kartalının (aquila nipalensis), kışı etmek amacıyla güney nakıs küreye barhana yolculuğu başladı.
Dünyada soyu nâr altında kâin bozkır kartalı, Tarım ve Orman Bakanlığı ile Avrupa Birliği (AKARSU) gelişim birliğinde, “Bakir Bire Bir Metodoloji Kapsamında Türkiye’nin Nesli Hınç Altında Türleri İçin Nev Eylem Planları Hazırlanması, Uygulanması ve İzlenmesi” projesinin hayata geçirilmesiyle önceki günlerde korumada öncelikli çeşitler listesine makbuz.
Avrupa’üstelik soyu tamamen tükenen, Dünya Huy ve Natürel Kaynakları Esirgeme Birliğince (IUCN) dahi kırmızı listeye alınan bozkır kartalı, Türkiye’birlikte bibi görülebiliyor.
Step kartalı, Iğdır Natür Siper ve Milli Parklar Müdürlüğü (DKMP) ile KuzeyDoğa Derneğince peyk vericisiyle izlem ediliyor.
Iğdır’daki Aras Kuş Araştırma ve Terbiye Merkezi’nde 18 Eylül’da halkalandıktan sonraları Erzurum’un Horasan ilçesine göçüp burada ilk kânun nâkil kartal, Şark Küçük Asya’bile etkili olan soğuk havaların ardından güney bölgelere makul göçe başladı.
Erzurum’dan yola çıkarak Muş’un Varto ilçesini geçip Bingöl’ün Solhan ilçesinde koyuverme veren kartal, tahminî 1 saatlik layenkati uçuşuyla Diyarbakır’ın Vesile ilçesine vardı.
Buradan yola koyulan kartal, Bağlar ilçesine tutkun Kamışpınar köyünde mola verdi. Burada 1 aktarılma süresince ayrımlı noktalarda sönümsüz kartal, gene 1 saatlik uçuşla Şanlıurfa’ya geçti.
Siverek ilçesine vabeste Düğerin köyünde ıtlak veren kartal, cenup sakat küreye akıllıca başlayan barhana yolculuğu kapsamında Doğu Rum’ya bakarak daha yunak iklime sahip Güneydoğu Rum Bölgesi’nde mesafelik geçiriyor.
2 bin 960 metre irtifadan uçtu
Bozkır kartalı en faziletli rakımlı uçuşunu 2 bin 960 metreyle Erzurum’un Peki ilçesinde bulunan 2 bin 466 metre rakımlı Akdağ’ın üzerinden geçe, arz bağan rakımlı uçuşunu ise 997 metre rakımla Iğdır’ın Tuzluca ilçesinde gerçekleştirdi.
Halkalandığı günden bugüne kadarki süreçte 824 kilometre yol kateden kartal, bildirme erdemli saatte 48 kilometre hıza ulaştı. Yer tafsilatlı mesafeli molasız uçuşunu ise 75 kilometre mesafeyle Erzurum’un Horasan ilçesinden Hınıs ilçesine gerçekleştirdi.
“Uzmanlarımızca eli sıkı ayrımsız şekilde strateji ediliyor”
Iğdır’dahi kartalın takibinin gerçekleştirildiği Aras Kuş Araştırma Merkezi’nin sorumlusu Kayahan Ağırkaya, AA muhabirine, bozkır kartalının eke tıpkı garip olduğunu ve korunması gerektiğini vurguladı.
Merkezdeki kuş halkalama ve uydu vericisiyle strateji çalışmalarının devam ettiğini belirten Ağırkaya, “2022 güz sezonunda takibe aldığımız türlerden biri bile bozkır kartalı. Bu kartal, hele Avrupa’üstelik nesli namevcut olma tehlikesiyle yüz yüze olan tıpkısı kuş türüdür. Bu türümüz, genellikle kışlama alanı yerine Afrika’nın kuzeyini seçiyor, üreme alanı adına de Maşrık Avrupa ve Ölçülü Asya’de bulunuyor.” dedi.
Kartalın peyk verici takılmasının üstünden geçen 23 gündür izlendiğini vurgulayan Ağırkaya, şunları söyledi:
“23 günde 824 kilometre el katederek kışlama alanına akıllıca olan göçüne başladı. Merkezimizde bugüne büyüklüğünde 160 binden çok kuş halkalandı, 100’den fazla kuş üstelik peyk vericisiyle takip altına alındı. Step kartalı da bu kuşlardan biri kendisine uzmanlarımızca sıkı bire bir şekilde takip ediliyor.”
