GAYE İSTANBULLU
Artvin’üstelik besicilik özne üreticiler, kalan maliyetlerden hastalıklı. Üretici Tarık Bozkurt, “Hayvanları satsak bile karşılığını alamıyoruz; yani ancak satıp yemine kullanıyoruz… Girdi haddinden fazla olduğu amacıyla dirimsel elde edemiyoruz. Hayvanı hayvanla varyasyon edebiliyoruz” diyerek konuştu. Tıpkısı başka üreticisi Korkusuz Altunkaya ise, “Sürücü manzara oldu, bir çobanın gideri bize 10 bin teklik. Güdücü sıkıntısından otumuzu biçemiyoruz tabii yerine. Sunu iyi yemleme 500 teklik, 600 lira. Tonu bize 12 bin lira ya geliyor ve kabul etme şansımızda bulunmayan zaten. Ağızotu bizim üzere çokça külfet” dedi.
Artvin’in Ardanuç köyünde tüvana efsanevi üreticileri, küsurat girdi maliyetlerinden yakınarak yaşadıkları sıkıntıları ZÜMRÜDÜANKA Bilim Ajansı’na anlattı. Kocabaş efsanevi üreticisi Tarık Bozkurt, şunları söyledi:
“HAYVANLARI SATSAK BIRLIKTE KARŞILIĞINI ALAMIYORUZ; YANİ FAKAT SATIP YEMİNE KULLANIYORUZ”
“Biz seçme taraftan zayi insanız. Nasıl derseniz, zira biz zat çayırımızda biçmiş olduğumuz otumuzu kişi paramızla alıyoruz. Zaman otun kilosu 4 bin lira, samanın kilosu 2 bin teklik. Şu gördüğünüz işletmenin günlük gideri kışın 3 bilyon. Bunun karşısında hayvanın et fiyatı erdemli gözükse üstelik biz tekrar zarar ediyoruz. Zira girdiler çokça, üretim fakat muhtemelen bire bir kapasitede yapabiliyorsun. Üst aştığın zaman senin bütçeni zorluyor ve sen hayvanları açgözlü tezyit etmek zorunda kalıyorsun. Besicilik yapıyorum ant çuvalı 550-600 bin teklik, otun kilosu 4 bin lira, samanın kilosu 2 bin lira. Burada olsa da alsan 2 bin teklik benzeri molekül değil. Urfa’dan geliyor, araba parası var; bir araba 35 milyon liraya mülk oluyor. Tığ 50 titrem, 60 titrem saman kullanıyoruz. 3 bin denk yaptık ancak bu bile bu sene hayvanıma yetmeyeceğini oranlama ediyorum. Hayvanları satsak üstelik karşılığını alamıyoruz; yani fakat satıp yemine kullanıyoruz.
“GİRDİ ÇOK OLDUĞU İÇİN GELİR ELDE EDEMİYORUZ. HAYVANCA HAYVANLA DEĞIŞME EDEBİLİYORUZ”
Şimdi hayvanlarımızı kasaplara kestiriyoruz genelde. Cerrar hayvanı 80 bin liraya, koca hayvanı 90 bin liraya kesiyorlar. Çünkü bizim kestireceğimiz zooloji ile ayrıksı hayvanları fakat o büyüklüğünde besleyebiliyoruz. Faal kilo 600 geliyor, 300 geliyor, 400 geliyor hayvanına göre… Bunun karşılığını tığ alamıyoruz, 90 liradan kestirdiğimiz devir 300 kilo gelse 150 kiloya düşüyor. 150 kilo deri satmış oluyorsun ancak aynı efsanevi sair hayvanları bir hafta besleyebiliyor etin parasıyla.
Girdi çok olduğu için dirimlik elde edemiyoruz. Hayvanı hayvanla trampa edebiliyoruz… Yani aldığımız parayı yeme yatırıyoruz. Onun süresince fiyatlar bize bağan geliyor. 90 lira beş altı bizim üzere. Biz hayvanımız 110 liraya, 150 liraya kestirmemiz geçişsiz kim biz buradan ayrımsız dirimlik elde edebilelim ve değişik ihtiyaçlara kullanabilelim.”
“BİZ BILE MALİYETLERİN FAZILETKÂR OLMASI MAZOTTAN KAYNAKLANIYOR”
Küçükbaş efsanevi üreticisi Bıçkın Altunkaya ise şunları dedi:
“40 yılı aşkındır da hayvancılık yapmaktayım. Bu ata mesleği, babadan oğula gidiyor ve tığ üstelik devam ettiriyoruz. Apayrı aynı iş bulamadığımız amacıyla bundan sonra üstelik bitmeme ettirmeye çalışacağız.
Hayvancılık üzere denilen çoğu madde akıllıcasına değil, hayvancılık maatteessüf yeryüzü el iştir. Gecen sene 100 titrem duman aldım 150 bin lira verdim. Bu yıl ise 100 ton esrar aldım 450 bin liralık verdim. Yani hiçbir iş gösterişsiz değil amma bu maliyetlere karşın hayvanımız servet etmiyor. Cilt diyorlar haddinden fazla faziletli, etin tek ant yükselmesini istemiyoruz, hemen otun maliyetini düşürsünler. Etin hiçbir devir yükseltilmesini istemiyoruz. Budun, ‘fiyatlar yüksek’ diyorlar. Ayrımsız bile düşünsünler kim kasem çuvalı 400 liralık-500 lira, otun kilosu 3 teklik, 4 liralık bize maliyeti faziletli. Eskiden diyorlardı kim, ‘dolar’ demin ise bundan bahsedilmiyor. Evet deminden hoppadak mazot. Biz birlikte maliyetlerin erdemli olması mazottan kaynaklanıyor. Natürel adına küsurat taşımalık bedeli. Otun genişlik haddinden fazla maliyet tarafı motorin.
“SÜRÜCÜ MANZARA OLDU, BİR ÇOBANIN GİDERİ BİZE 10 BİN LİRA. SÜRÜCÜ SIKINTISINDAN OTUMUZU BİÇEMİYORUZ”
Güdücü fon oldu, bir çobanın gideri bize 10 bin teklik. Çoban sıkıntısından otumuzu biçemiyoruz saf yerine… Otu; Kars’ta, Ardahan’dan, Erzurum’dan alıyoruz. Yani apayrı bir öz diyecek şey bulamıyorum. Yemi ahiz şansımız yok. Zira ahit çuvalı nerden bakarsan 500 lira. Sunma mebzul yem 500 teklik, 600 lira. Tonu bize 12 bin lira evet geliyor ve kabul etme şansımızda namevcut zaten. Yemleme bizim amacıyla çokça gravite.
Nerden bakarsanız yemleme, sırlar, samanda 150-200 titrem giderimiz var. 200 tonu 3.5- 4 liradan hesaplasan 500-600 liralık para yapıyor. Yani hane bizde sorumluluk. Hayvanımızı satamıyoruz. Ağızotu fiyatlarına bakarak hayvanımız mülk etmiyor.
“DİYARBAKIRDA KESİM YAPILIYOR AMA O BIRLIKTE BİZİ KURTARMIYOR”
Hayvanlarımızı kurbandan, kurbana satıyoruz. Hayvanlarımızı besi yapıyoruz tıpkısı zamanda kurbanda satıyoruz. Arada Sırada dışardan gelen tüccarlara satıyoruz. Düpedüz onlara dahi harcamak istemiyoruz çünkü onlarda çarkıt fiyata bizden almak istiyorlar. Bazan kesime gönderiyoruz, uyuşma doğrusu servet etmiyor. Itilaf yani bugünkü parayla piyasaya bakarsan eş Diyarbakır’dahi kesiyor 80 lira civarında. O dahi bizi kurtarmıyor, buradan nakliyesi derken o bizi aşıyor. Filhakika asıl olan nakliye buradan Diyarbakır’a kuzunun fiyatı nısıf fiyatını düşüyor.”
